Preparatning savdo nomi
Enalozid 12,5
Ta'sir etuvchi moddalar (XPN) enalapril; gidroxlorotiazid;

Dori shakli
Tabletkalar.

Tarkibi

1 tabletka quyidagilarni saqlaydi
Faol moddalar 100% moddaga qayta hisoblanganda - 10 mg enalapril maleati, 100% moddaga qayta hisoblanganda – 12,5 mg v gidroxlorotiazid;
yordamchi moddalar laktoza monogidrati, kartoshka kraxmali, povidon, kaltsiy stearati.
Ta'rifi yassi yuzali, faskali va riskali yoki riskasiz, oq yoki och-sariq tusli oq rangli tabletkalar.

Farmakoterapevtik guruhi
. Angiotenzinga aylantiruvchi ferment (AAF) ingibitorlarining majmuaviy preparatlari. AAF ingibitorlari va diuretiklar.
ATX kodi C09B A02.


Farmakologik xususiyatlari


Farmakodinamika

Enalozid 12,5 angiotenzinga aylantiruvchi ferment ingibitori (enalapril maleati) va diuretik (gidroxlorotiazid) ning majmuasidir.
Angiotenzinga aylantiruvchi ferment (AAF) – bu angiotenzina I ni pressor modda (substantsiya) angiotenzin II ga aylanishini katalizlovchi peptidil dipeptidazadir. So‘rilganidan keyin enalapril AAF ni susaytiruvchi enalaprilatgacha gidrolizlanadi. AAF ni susayishi qon plazmasida angiotenzina II darajasini kamayishiga olib keladi, bu qon plazmasida reninning faolligini (renin ajralib chiqqanida salbiy teskari bog‘liqlikni susayishi orqali) oshishiga va aldosteronni sekretsiyasini kamayishiga olib keladi
AAF kininaza II bilan bir xil. Enalapril shuningdek kuchli vazopressor (qon tomirlarni toraytiruvchi) peptid hisoblangan bradikininni parchalanishini xam bloklashi mumkin. Biroq eanalaprilning terapevtik samaralarida bu faktning roli noma'lumligicha qolmoqda. Ayni paytda, eanalaprilning arterial bosimni pasaytiradigan mexanizmi sifatida, eng avvalo, arterial bosimni boshqarishda asosiy rolni o‘ynaydigan renin-angiotenzin-aldosteron tizimini susayishi bilan bog‘laydilar, enalapril xatto renin darajasi past gipertenziyasi bo‘lgan patsiyentlarda xam antigipertenziv samarani namoyon etishi mumkin.
Gidroxlorotiazid – bu qon plazmasida reninning faolligini oshiruvchi siydik haydovchi va antigipertenziv vositadir. Ikki komponentning antigipertenziv samaralari additiv bo‘lib, odatda 24 soat davom etadi. Garchi enalapril gipotenziv ta'sirini xatto renin darajasi past gipertenziyasi bo‘lgan patsiyentlarda ham namoyon etsada, bunday patsiyentlardagidroxlorotiazid bilan bir vaqtda qo‘llanishi arterial bosimni ko‘proq pasayishiga olib kelishi mumkin. Preparatdagi enalapril komponenti, odatda gidroxlorotiazid tomonidan chaqirilgan kaliyni kamayishini susaytiradi.

Farmakokinetikasi

Enalapril maleati. Peroral qo‘llangandan keyin enalapril tez so‘riladi va 1 soat davomida qon zardobida maksimal kontsentratsiyalariga yetadi. Siydik bilan chiqarilishi ko‘rsatkichlariga asoslanib, enalaprilning so‘rilish hajmi peroral qo‘llanganda taxminan 60-70% ni tashkil qiladi.
So‘rilganidan keyin enalapril angiotenzinga aylantiruvchi fermentining kuchli ingibitori – enalaprilatgacha tez va ekstensiv gidrolizga uchraydi. Enalaprilatning qon zardobida maksimal kontsentratsiyasiga enalapril maleati og‘iz orqali qo‘llanganidan keyin 3-4 soatdan keyin erishiladi. Enalapril asosan buyrak orqali chiqariladi. Siydikdagi asosiy komponentlar dozaning taxminan 40% ni tashkil qiluvchi enalaprilat va o‘zgarmagan holdagi enalapril hisoblanadi. Enalaprilatga aylanishidan tashqari, enalaprilning jiddiy metabolizm belgilari yo‘q. Enalaprilatning qon zardobidagi kontsentratsiyasining profili uzaygan terminal fazasi bilan xarakterlanadi, bu ehtimol AAF bilan bog‘lanishi bilan bog‘liq bo‘lsa kerak. Buyrak faoliyati normal bo‘lgan shaxslarda enalaprilatning qon zardobidagi kontsentratsiyasining muvozanat holatiga enalaprilni peroral qo‘llanishining 4-chi kuni erishiladi. Enalaprilatning kumulyatsiyasini samarali yarim davri enalaprilni ko‘p marta peroral qo‘llangandan keyin 11 soatni tashkil qiladi. Ovqat qabul qilish enalaprilni me'da-ichak yo‘llaridan so‘rilishiga ta'sir qilmaydi. so‘rilish hajmi va enalaprilni gidrolizlanishi tavsiya qilingan terapevtik diapazon chegaralarida turli dozalar qabul qilinganda o‘xshash bo‘lgan.
Gidroxlorotiazid. Qon plazmasidagi darajalarini kamida 24 soat davomidagi monitoringida qon plazmasidan yarim chiqarilish davri 5,6-14,8 soatni tashkil qilgan. Gidroxlorotiazid metabolizmga uchramaydi, lekin buyrak orqali tez chiqariladi. Peroral qo‘llanganda dozaning kamida 61% 24 soat davomida o‘zgarmagan holda chiqariladi. Gidroxlorotiazid yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi va gematoentsefalik to‘siq orqali o‘tmaydi.
Enalapril/gidroxlorotiazid. Enalapril va gidroxlorotiazidni bir vaqtda ko‘p marta qo‘llanishi bu preparatlarning biokiraolishligiga biroz yoki umuman ta'sir qilmaydi. Majmuaviy tabletka, bir vaqtda qo‘llanilayotgan uning alohida komponentlariga bioekvivalentdir.


Qo‘llanilishi

Majmuaviy davolashni qo‘llash lozim bo‘lgan patsiyentlarda arterial gipertenziyani davolashda qo‘llaniladi.


Qo‘llash usuli va dozalari

Arterial gipertenziyada.
Preparatning boshlang‘ich dozasi – sutkada 1 marta 1 tabletkani tashkil qiladi. Agar istalgan samaraga erishilmasa, sutkalik dozani sutkada 1 marta 2 tabletkagacha oshirish kerak. Maksimal doza – sutkada 2 tabletka.
Buyrak yetishmovchiligida.
Buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlar uchun, o‘rtacha yoki og‘ir buyrak yetishmovchiligida (kreatinin klirensi darajasi minutiga 30 ml va undan past bo‘lganida) tiazidlar yetarli samara ko‘rsatmasliklari mumkin.
Agar kreatinin darajasi >30 dan <80 ml/min gacha diapazonda bo‘lsa, Enalozid 12,5 ni komponentlarning xar birini dozasini oldindan tanlagandan keyingina qo‘llash kerak.
Enalapril maleatning alohida qabul qilinadigan tavsiya qilingan boshlang‘ich dozasi, buyrak faoliyatini yengil buzilishida 5 dan 10 mg gacha dozani tashkil qiladi.
Diuretiklar bilan avvalgi davolash.
Agar patsiyent diuretiklarni qabul qilayotgan bo‘lsa, arterial bosimni keskin pasayib ketishidan saqlanish uchun davolashni bekor qilish yoki xech bo‘lmaganda Enalozid 12,5 bilan davolash boshlanishidan 2-3 kun oldin diuretikning dozasini kamaytirish tavsiya qilinadi. Simptomatik arterial gipotenziya Enalozid 12,5 bilan davolashni boshida yuz berishi mumkin, u ko‘proq diuretiklar bilan o‘tkazilgan ilgarigi davolash suv-elektrolit balansini buzilishini chaqirgan patsiyentlarda kuzatiladi.

Nojo‘ya ta'sirlari
Yurak tomonidan arterial gipotenziya, ortostatik gipotenziya, taxikardiya, yurakni tez urishi, aritmiya, stenokardiya.
Qon tomirlari tomonidan Reyno fenomeni, qizib ketish hissi, miokard infarkti/insult (yuqori xavf guruhi patsiyentlarida haddan tashqari arterial gipotenziya oqibatida yuz berishi mumkin), vaskulit, nekrotik angiit.
Me'da-ichak yo‘llari tomonidan anoreksiya, og‘izni qurishi, chanchoqlik hissi, sialadenit (so‘lak bezlarini yallig‘lanishi), stomatit/aftoz stomatit, glossit, ko‘ngil aynishi, qusish, pankreatit, diareya, dispepsiya, qorinda og‘riq, meteorizm, qabziyat, ichakning angionevrotik shishi, ileus, me'dani ta'sirlanishi, peptik yaralar.
Nerv tizimi tomonidan/ruxiy buzilishlar bosh og‘rig‘i, sinkope, ta'm sezish hissini o‘zgarishi, uyqusizlik, asabiylik, xavotirlik, uyquchanlik, paresteziyalar, vertigo, bosh aylanishi, tirishishlar, ongni chalkashishi, uyqu buzilishi, anomal tush ko‘rishlar, parez (gipokaliyemiya oqibatida), libidoni susayishi, depressiya, dezoriyentatsiya, kayfiyatni o‘zgarishi.
Suyak-mushak tizimi va biriktiruvchi to‘qimalar tomonidan mialgiya, mushak spazmlari, artralgiya.
Nafas a'zolari, ko‘krak qafasi va ko‘ks oralig‘i a'zolari tomonidan tomoqda og‘riq va ovozni xirillashi, rinit, rinoreya, yo‘tal, dispnoye, o‘pka infiltratlari, allergik alveolit/eozinofil pnevmoniya, bronxospazm/astma, respirator distress (shu jumladan pnevmonit va o‘pka shishi).
Gepatobiliar tizim tomonidan jigar yetishmovchiligi, jigar nekrozi (o‘lim bilan yakunlanishi mumkin), gepatit (gepatotsellyulyar yoki xolestatik), sariqlik, xoletsistit (xususan o‘t-tosh kasalligi bo‘lgan patsiyentlarda).
Endokrin buzilishlar antidiuretik gormon sekretsiyasini buzilishi sindromi.
Metabolik buzilishlar gipokaliyemiya, giperkaliyemiya, giponatriyemiya, qonda xolesterin va triglitseridlar darajasini oshishi, gipoglikemiya, giperurikemiya, podagra kasalligi simptomsiz kechgan patsiyentlarda podagra xurujlarini qo‘zg‘atishi mumkin bo‘lgan giperurikemiya, gipomagniyemiya, giperglikemiya, yashirin qandli diabetni avj olishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan glyukozaga tolerantlikni pasayishi, giperkaltsiyemiya, jigar entsefalopatiyasi yoki jigar komasini induktsiyalashi mumkin bo‘lgan gipoxloremik alkaloz, yuqori dozalar qo‘llanganida qonda lipidlar darajasi oshishi mumkin.
Buyrak va siydik chiqarish tizimi tomonidan buyrak disfunktsiyasi, buyrak yetishmovchiligi, proteinuriya, oliguriya, interstitsial nefrit, glyukozuriya.
Eshitish a'zolari tomonidan quloqlarni shang‘illashi.
Ko‘rish a'zolari tomonidan noaniq ko‘rish, ko‘rishni tranzitor buzilishi, ksantopsiya.
Reproduktiv tizimi tomonidan ginekomastiya, impotentsiya, jinsiy buzilishlar.
Teri va teri osti yog‘ kletchatkasi tomonidan toshma (ekzantema), purpura, qichishish, kuchli terlash, alopetsiya, eshakemi, ko‘p shaklli eritema (Stivens-Djonson sindromi), teri qizil yugurigi, eritrodermiya, toksik epidermal nekroliz, eksfoliativ dermatit, pemfigus.
Bir qancha yoki quyidagi barcha simptomlarni isitma, serozit, vaskulit, mialgiya/miozit va artralgiya/artrit, antinuklear antitelalar (ANA) ga ijobiy test, SOE oshishi, eozinofiliya, leykotsitozni o‘z ichiga oluvchi simptomokompleks haqida xabar berilgan. Toshma, fotosezuvchanlik yoki boshqa dermatologik reaktsiyalar paydo bo‘lishi mumkin.
Qon va limfa tizimi tomonidan gemoglobin va gematokrit darajasini pasayishi, trombotsitopeniya, neytropeniya, leykopeniya, pantsitopeniya, agranulotsitoz, anemiya (shu jumladan aplastik va gemolitik anemiya), limfadenopatiya, suyak ko‘migi faoliyatini susayishi, autoimmun kasalliklar.
Immun tizimi tomonidan yuqori sezuvchanlik, anafilaktik reaktsiya, angionevrotik shish, shu jumladan yuzni, oyoq-qo‘llarni, lab, til, tovush yorig‘i va/yoki hiqildoq shishi, anafilaktik shok.
Laborator ko‘rsatkichlar qonda mochevina darajasini oshishi, qonda mochevina azoti darajasini oshishi, zardobda kreatininni oshishi, jigar fermentlari va/yoki zardob bilirubin darajasini oshishi.
Umumiy holat va yuborish joyidagi buzilishlar asteniya, ko‘krakda og‘riq, isitma, yuqori charchoqlik, loxaslik, holdan toyish.


Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar

Preparatning komponentlariga yuqori sezuvchanlik. Angiotenzingan aylantiruvchi ferment (AAF) ingibitorlari bilan ilgari davolanish bilan bog‘liq bo‘lgan anamnezdagi angionevrotik shish, shuningdek nasliy yoki idiopatik angionevrotik shish. Og‘ir buyrak yetishmovchiligi (kreatinin klirensi <30 ml/min) yoki jigar yetishmovchiligi. Anuriya. Simptomatik giperurikemiya (podagra). Sulfonamidlarning hosilasi hisoblangan boshqa preparatlarga o‘ta yuqori sezuvchnlik. Buyrak arteriyalarining stenozi. Davolashga rezistent bo‘lgan gipokaliyemiya yoki giperkaltsiyemiya. Refrakter giponatriyemiya. Gemodializ o‘tkazilayotganda qo‘llash mumkin emas.
Qandli diabeti yoki buyrak faoliyatini buzilishi (kalavalar filtratsiyasining tezligi (KFT-(SKF) <60 ml/min/1,73 m2) bo‘lgan patsiyentlarda aliskiren saqlovchi preparatlarni qo‘llash mumkin emas.

Dorilarning o‘zaro ta'siri
Enalapril maleati va gidroxlorotiazid
Boshqa antigipertenziv preparatlar. Bu prepartlarni bir vaqtda qo‘llanishi enalapril va gidroxlorotiazidning gipotenziv samarasini kuchaytirishi mumkin. Nitroglitserin, boshqa nitratlar yoki boshqa vazodilatator bilan bir vaqtda qo‘llanilishi arterial bosimni qo‘shimcha ravishda pasaytirishi mumkin.
Litiy. Litiy va angiotenzinga aylantiruvchi ferment (AAF) ingibitorlari bir vaqtda qo‘llanganda qon zardobida litiyning kontsentratsiyasini va toksikligini qaytuvchan oshishi to‘g‘risida xabar berilgan. Tiazid diuretiklarni bir vaqtda qo‘llanishi, agar AAF ingibitori xam qo‘llansa, litiyning darajasini qo‘shimcha oshirishi va litiyning toksik ta'sir xavfini oshirishi mumkin.
Enalozid 12,5 preparatini litiy preparatlari bilan bir vaqtda qo‘llash tavsiya etilmaydi, lekin agar bunday majmua zarur bo‘lsa, qon zardobida litiyning darajasini sinchkovlik bilan nazorat qilish lozim.
Nosteroid yallig‘lanishga qarshi preparatlar (NYaQP), shu jumladan SOG-2 selektiv ingibitorlari, AAF ingibitorining antigipertenziv, samaralarini diuretiklar va/yoki boshqa antigipertenziv preparatlarning samaralarini susaytirishi mumkin. Shu boisdan angiotenzin II retseptorlarining antagonistlari, AAF ingibitorlari yoki diuretiklarning antigipertenziv samarasi, NYAQP, shu jumladan SOG-2 selektiv ingibitorlari qo‘llanganda susayishi mumkin.
NYAQP (shu jumladan SOG-2 selektiv ingibitorlari) ni va angiotenzin II retseptorlarining antagonistlari yoki AAF ingibitorlarini bir vaqtda qo‘llanishi qon zardobida kaliyning darajasini oshishi yuzasidan qo‘shimcha ta'sirni namoyish etadi va buyrak faoliyatini buzilishiga olib kelishi mumkin. Bu samaralar odatda qaytuvchandir.
Kam hollarda o‘tkir buyrak yetishmovchiligi rivojlanishi mumkin, xususan, buyrak faoliyati susaygan patsiyentlarda (masalan, keksa yoshdagi patsiyentlarda yoki degidratatsiya xolatidagi patsiyentlarda, shu jumladan diuretiklar bilan davolanayotgan patsiyentlarda) rivojlanishi mumkin. Shuning uchun preparatlarning bunday majmuasini buyrak faoliyati susaygan patsiyentlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.
Renin-angiotenzin-aldosteron tizimini (RAAT) (RAAS) ikki yoqlama blokadasi. RAAT ni ikki yoqlama blokadasi angiotenzin II retseptorlarining antagonistlari, AAF ingibitorlari yoki reninning bevosita ingibitorlari (masalan, aliskiren) qo‘llanganda, qon tomirlarini aterosklerotik shikastlanishi aniqlangan patsiyentlarda, yurak yetishmovchiligi yoki qandli diabetda nishon-a'zolarini shikastlanishi bo‘lgan patsiyentlarda monoterapiyaga nisbatan, arterial gipotenziyani, hushdan ketish, giperkaliyemiya va buyrak faoliyatini o‘zgarishi (shu jumladan o‘tkir buyrak yetishmovchiligi) ni yuz berish xavfini oshishi bilan assotsiatsiyalanishi mumkin.
Enalozid 12,5 va RAAT ga ta'sir qiluvchi boshqa preparatlarni qabul qilayotgan patsiyentlarda arterial bosimni, buyrak faoliyatini va elektrolitlar darajasini sinchkovlik bilan nazorat qilish lozim. Qandli diabeti bo‘lgan patsiyentlarga aliskiren bilan bir vaqtda Enalozid 12,5 preparatini buyurish mumkin emas. Buyrak faoliyatini buzilishi (KFT <60 ml/min/1,73 m2) bo‘lgan patsiyentlarga aliskirenni Enalozid 12,5 bilan bir vaqtda qo‘llashdan saqlanish kerak.
Enalapril maleati
Kaliyni tejovchi diuretiklar yoki kaliyli qo‘shimchalar. AAF ingibitorlari diuretiklarni qo‘llanishi oqibatida induktsiyalangan kaliyni yo‘qotilishini kamaytiradi. Kaliyni tejovchi diuretiklar (masalan, spironolakton, eplerenon, triamteren yoki amilorid), kaliy qo‘shimchalari yoki kaliy saqlovchi tuz o‘rinbosarlari qon zardobida kaliy darajasini sezilarli darajada oshishiga olib kelishi mumkin. Agar gipokaliyemiya sababli bu preparatlarni bir vaqtda qo‘llash tayinlangan bo‘lsa, davolashni ehtiyotkorlik bilan o‘tkazish va qon zardobida kaliy darajasini tez-teznazorat qilib turish lozim.
Diuretiklar (tiazid yoki xalqali diuretiklari). Diuretiklar bilan yuqori dozalarda oldindan davolash enalapril bilan davolashning boshida degidratatsiyaga va gipotenziyani rivojlanish xavfiga olib kelishi mumkin. Gipotenziv samarani diuretikni bekor qilish, organizmda suyuqlik hajmini oshirish yoki tuzni iste'mol qilishni oshirish yo‘li bilan susaytirish mumkin.
Tritsiklik antidepressantlar/neyroleptiklar/anestetiklar/uxlatuvchi vositalar. Ayrim anestetiklar, tritsiklik antidepressantlar va neyroleptiklarni AAF ingibitorlari bilan bir vaqtda qo‘llanishi arterial bosimni qo‘shimcha pasayishiga olib kelishi mumkin.
Oltin preparatlari. In'ektsion oltin preparatlari (natriy aurotiomalati) va AAF ingibitorlari, shu jumladan enalapril bilan bir vaqtda davolangan patsiyentlarda nitroid reaktsiyalar (yuzni qizarishi, ko‘ngil aynishi, qusish va arterial gipotenziya) ni yuz berishi to‘risida xabar berilgan.
Simpatomimetiklar. Simpatomimetiklar AAF ingibitorlarining antigipertenziv samarasini kamaytirishi mumkin.
Alkogol. Alkogol AAF ingibitorlarining gipotenziv samarasini potentsiyalaydi.
Antidiabetik preparatlar. Epidemiologik tadqiqotlar, AAF ingibitorlarini va antidiabetik vositalarni (insulinlar, peroral gipoglikemik vositalarni) bir vaqtda qo‘llanishi gipoglikemiyani rivojlanish xavfi bilan qonda glyukoza darajasini pasayishiga olib kelishi mumkinligini ko‘rsatadi. Bunday samara, ehtimol, buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda xam yondosh davolashning birinchi haftalarida o‘rin tutishi mumkin.
Atsetilsalitsil kislotasi, trombolitik preparatlar va β-blokatorlar. Enalaprilniatsetilsalitsil kislotasi (kardiologik dozalarda), trombolitik vositalar va β-blokatorlar bilan birga ehtiyotkorlik bilan qo‘llash mumkin.
Gidroxlorotiazid
Qutbsizlantirmaydigan mushak relaksantlari. Tiazidlar tubokuraringa sezuvchanlikni oshirishi va mushakni bo‘shashtiruvchi (miorelaksatsiyalovchi) samarani kuchaytirishi mumkin.
Quyida ko‘rsatilgan preparatlar qo‘llanganda tiazid diuretiklar bilan o‘zaro ta'sir yuz berishi mumkin.
Alkogol, barbituratlar yoki narkotik analgetiklar. Ortostatik gipotenziyani rivojlanishini potentsiyalashi mumkin.
Antidiabetik preparatlar (peroral vositalar va insulin). Antidiabetik preparatning dozasiga tuzatish kiritish zarur bo‘lishi mumkin, chunki AAF ingibitorlarini va antidiabetik preparatlarni birga qo‘llanishi qonda glyukoza darajasini pasayishini chaqirishi mumkin.
Tiazidlar bilan davolanish fonida glyukozaga tolerantlik pasayishi mumkin. Dozaga tuzatish kiritishga ehtiyoj tug‘ilishi mumkin. Metforminni, gidroxlorotiazid bilan bog‘liq yuz berishi mumkin bo‘lgan funktsional buyrak yetishmovchiligi hisobiga laktatli atsidoz xavfini hisobga olib, ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.
Boshqa antigipertenziv vositalar. Additiv samara kuzatiladi.
Litiy. Diuretiklar litiyning buyrak klirensini kamaytiradi va litiy bilan bog‘liq toksiklik xavfini oshiradi. Bu preparatlarni bir vaqtda qabul qilish tavsiya qilinmaydi.
Antipodagrik vositalar (probenetsid, sulfinpirazon va allopurinol). Urikozurik vositalarning dozasiga tuzatish kiritishga ehtiyoj tug‘ilishi mumkin, chunki gidroxlorotiazid qon zardobida siydik kislotasi darajasini oshirishi mumkin. Probenetsid yoki sulfinpirazonning dozasini oshirish zarurati tug‘ilishi mumkin. Tiazidlarni bir vaqtda qo‘llaganda allopurinolga nisbatan o‘ta yuqori sezuvchanlik reaktsiyalarini tez-tezligi oshishi mumikn.
Antixolinergik vositalar (masalan, atropin, biperiden). Me'da-ichak yo‘llarining motorikasini susayishi va me'dadan moddalarni chiqarilish tezligini pasayishi tufayli, tiazid turidagi diuretiklarning biokiraolishligi oshadi.
Kolestiramin vakolestipol qatronlari. Gidroxlorotiazidni so‘rilishi anion-almanishuvchi smolalar borligida susayishi mumkin. Kolestiramin vakolestipol qatronlari preparatining bir martalik dozasi gidroxlorotiazid bilan bog‘lanadi va uni me'da-ichak yo‘llaridan so‘rilishini muvofiq ravishda 85% va 43% ga pasaytiradi.
QT intervalni uzayishi (xinidin, prokainamid, amiodaron, sotalol). «Piruet» turidagi polimorf yurak qorinchalari taxikardiyasini yuz berish xavfini oshiradi.
Salitsilatlar. Salitsilatlarning yuqori dozalari qo‘llanganda gidroxlorotiazid ularning markaziy nerv tizimiga toksik ta'sirini kuchaytirishi mumkin.
Metildopa. Gidroxlorotiazid va metildopa bir vaqtda qo‘llanganda gemolitik anemiyani yuz berishini alohida holatlari to‘g‘risida xabar berilgan.
Siklosporin. Siklosporinni bir vaqtda qo‘llanganda giperurikemiya kuchayishi va podagraga o‘xshash asoratlar xavfi oshishi mumkin.
Angishvonagul glikozidlari. Tiazid tomonidan chaqirilgan gipokaliyemiya yoki gipomagniyemiya angishvonagul preparatlari bilan bog‘liq aritmiyalarni rivojlanishiga zamin yaratishi mumkin.
Samaralariga qon zardobidagi kaliy darajasini o‘zgarishlari ta'sir qiluvchi dori vositalar. Agar gidroxlorotiazid, samaralariga qon zardobidagi kaliy darajasini o‘zgarishlari ta'sir qiluvchi preparatlar (masalan, angishvonagul glikozidlari va antiaritmik dori vositalari) yoki piruet turidagi polimorf taxikardiyani (yurak qorinchalari taxikardiyasini) chaqiruvchi quyidagi preparatlar (shu jumladan ayrim antiaritmik vositalar)
–Іa sinf antiaritmik vositalari (masalan, xinidin, gidroxinidin, dizopiramid);
–ІІІ sinf antiaritmik vositalari (masalan, amiodaron, sotalol, dofetilid, ibutilid);
–ayrim neyroleptiklar (masalan, tioridazin, xlorpromazin, levomepromazin, triftorperazin, siamemazin, sulpirid, sultoprid, amisulpirid, tiaprid, pimozid, galoperidol, droperidol);
–boshqa dori vositalar (masalan, bepridil, sizaprid, difemanil, vena ichiga yuborish uchun eritromitsin, galofantrin, mizolastin, pentamidin, terfenadin, vena ichiga yuborish uchun vinkamin) bilan bir vaqtda qabul qilinsa, qon zardobida kaliy darajasini vaqti-vaqti bilan monitoring qilish va EKG-tekshiruvini o‘tkazish tavsiya qilinadi, chunki gipokaliyemiya piruet taxikardiyasini rivojlanishiga olib keluvchi omil hisoblanadi.
Kaltsiy tuzlari. Tiazid diuretiklar qon zardobida kaltsiy darajasini, uni chiqarilishini kamaytirishi hisobiga oshiradi. Agar kaltsiy saqlovchi ozuqa qo‘shimchalarini buyurish zarurati tug‘ilsa, qon zardobida kaltsiy darajasini monitoringini amalga oshirish va unga muqofiq ravishda kaltsiyning dozasiga tuzatish kiritish kerak.
Laborator tahlil natijalariga dori vositalarining ta'siri. Kaltsiy almashinuviga ta'sir qilishi tufayli, tiazidlar qalqonsimon oldi bezi faoliyatini baholash natijalariga ta'sir qilishi mumkin («Qo‘llashning o‘ziga xosligi» bo‘limiga qarang).
Karbamazepin. Simptomatik giponatriyemiya xavfini hisobga olib, klinik va biologik monitoringni amalga oshirish lozim.
Yod saqlovchi kontrast vositalar. Diuretiklar tomonidan induktsiyalangan degidratatsiya hollarida, asosan yod saqlovchi kontrast vositalarning yuqori dozalari qo‘llanganda o‘tkir buyrak yetishmovchiligini rivojlanish xavfi oshadi. Patsiyentlar yod saqlovchi preparatlar yuborilishidan oldin regidratatsiyaga muhtojdirlar.
Amfoteritsin V (parenteral yuborish uchun), kortikosteroidlar, AKTG va rag‘batlantiruvchi surgi vositalari. Gidroxlorotiazid elektrolit muvozanati buzilishlarini, asosan gipokaliyemiyani kuchaytiradi.
Nosteroid yallig‘lanishga qarshi preparatlar (NYaQP), shu jumladan siklooksigenaza-2 (TSOG-2) ning selektiv ingibitorlari, atsetilsalitsil kislotasi (sutkada 3 g dan ortiq) va noselektiv NYaQP. NYaQP bir vaqtda qabul qilinganda, gidroxlorotiazidning antigipertenziv samarasini susaytirishi va uning qon zardobidagi kaliy darajasiga ta'sirini kuchaytirishi mumkin.
Beta-blokatorlar va diazoksid. Tiazid diuretiklarni, shu jumladan gidroxlorotiazidni beta-blokatorlar bilan bir vaqtda qo‘llanishi giperglikemiya xavfini oshirishi mumkin. Tiazid diuretiklar, shu jumladan gidroxlorotiazid diaksozidning giperglikemik samarasini kuchaytirishi mumkin.
Amantadin. Tiazidlar, shu jumladan gidroxlorotiazid, amantadin tomonidan chaqirilgan nojo‘ya samaralar xavfini oshirishi mumkin.
Kaliyuretik diuretiklar (masalan, furosemid), karbenoksolon. Gidroxlorotiazid kaliy va/yoki magniyni yo‘qotilishini oshirishi mumkin.
Pressor aminlar (masalan, adrenalin). Tiazidlar pressor aminlarning ta'siriga javob reaktsiyasini pasaytirishi mumkin, lekin yondosh qabul qilishni inkor etish uchun yetarli darajada emas.
Sitotoksik preparatlar (masalan, siklofosfamid, metotreksat). Tiazidlar, shu jumladan gidroxlorotiazid, sitotoksik dori vositalarni buyrak orqali chiqarilishini kamaytirishi va ularning miyelosupressiv samaralarini kuchaytirishi mumkin.
prostaglandin-sintaza ingibitorlari. Ayrim patsiyentlarda ularni qo‘llanishi diuretiklarning diuretik, natriyuretik va antigipertenziv samaralarini pasaytirishi mumkin.


Maxsus ko‘rsatmalar

Enalapril maleati va gidroxlorotiazid
Arterial gipotenziya va elektrolit/suv disbalansi. Simptomatik gipotenziya kam hollarda asoratlanmagan arterial gipertenziyasi bo‘lgan patsiyentlarda kuzatiladi. Simptomatik gipotenziya ko‘pincha Enalozid 12,5 qabul qilayotgan patsiyentlarda, masalan, diuretiklar bilan davolanish, tuzni iste'mol qilish cheklangan parhez, diareya va qusish natijasida suv muvozanatini buzilish bo‘lgan patsiyentlarda kuzatiladi. Bunday patsiyentlarda ma'lum vaqt intervallarida qon zardobida elektrolitlar darajasini aniqlash lozim. Yurak ishemik kasalligi yoki serebrovaskulyar kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarni davolashga o‘ziga xos e'tibor berish kerak, chunki arterial bosimni ahamiyatli darajada pasayishi miokard infarktiga yoki insultga olib kelishi mumkin.
Simptomatik gipotenziya buyrak yetishmovchiligi bilan kechgan yoki kechmagan yurak yetishmovchiligi bo‘lgan patsiyentlarda xam kuzatilgan. Ko‘pincha simptomatik gipotenziya, xalqali diuretiklarning yuqori dozalari qo‘llangan yurak yetishmovchiligining og‘irroq ko‘rinishlari bo‘lgan patsiyentlarda, giponatriyemiyasi bo‘lgan yoki buyrak faoliyatini buzilishlari bo‘lgan patsiyentlarda kuzatilgan. Bunday patsiyentlarda davolashni shifokor kuzatuvi ostida boshlash, shuningdek preparatning va/yoki diuretikning dozasi o‘zgarganida patsiyentning holatini sinchiklab kuzatish lozim. Bu shuningdek yurak ishemik kasalligi yoki serebrovaskulyar kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarni davolash uchun xam taalluqlidir, chunki arterial bosimni ahamiyatli darajada pasayishi miokard infarktiga yoki insultga olib kelishi mumkin.
Arterial gipotenziya rivojlanganda paitsiyentni chalqancha yotqizish va agar zarur bo‘lsa, vena ichiga natriy xloridining fiziologik eritmasini yuborish kerak. Vaqtinchalik gipotenziya preparatni keyinchalik qo‘llash uchun qarshi ko‘rsatma hisoblanmaydi. Agar aylanayotgan qon hajmi normallashganidan keyin arterial bosimni oshishi yuz bersa, davolash odatdagi dozalarda qaytadan boshlanishi mumkin.
Yurak yetishmovchiligi bo‘lgan va normal yoki past bosimi bo‘lgan ayrim patsiyentlarda arterial bosim darajasi qo‘shimcha ravishda pasayishi mumkin. Bunday samarani oldindan bilish mumkin va davolashni to‘xtatish uchun asos bo‘la olmaydi. Gipotenziya simptomatik bo‘lgan hollarda, dozani pasaytirish va/yoki diuretik va/yoki preparat bilan davolashni to‘xtatish kerak.
Buyrak faoliyatini buzilishlari. Enalaprilni qo‘llanishi bilan bog‘liq buyrak yetishmovchiligini rivojlanishi to‘g‘risida xabar berilgan, bu asosan og‘ir yurak yetishmovchiligi yoki buyrakning asosiy kasalligi, shu jumladan buyrak arteriyasining stenozi bo‘lgan patsiyentlarda kuzatilgan. O‘z vaqtida tashhis qo‘yilganda va muvofiq ravishda davolanganda enalaprilni qo‘llanishi bilan bog‘liq buyrak yetishmovchiligi, odatda qaytuvchandir. Enalozid® 12,5 ni buyrak faoliyatini buzilishi (kreatinin klirensi <80 ml/min >30 ml/min) bo‘lgan patsiyentlarga, enalaprilning dozasi titrlaganda ushbu preparatdagi dozaga yetmagunicha buyurish mumkin emas.
Enalapril va diuretik bilan davolanganda arterial gipertenziyasi bo‘lgan ayrim patsiyentlarda davolash boshlanishidan oldin buyrak kasalliklarining biron-bir belgilarisiz qonda mochevina va kreatinin miqdorini oshishi yuz bergan. Bunday hollarda Enalozid 12,5 bilan davolashni to‘xtatish, shuningdek buyrak arteriyasining stenozi bo‘lishi mumkinligi to‘g‘risidagi masalani ko‘rib chiqish lozim.
Giperkaliyemiya. Enalapril va diuretikning kichik dozalarda majmuasi giperkaliyemiyani yuz berishini chaqirishi mumkin.
Litiy. Enalaprilni va litiyni birga qo‘llash odatda tavsiya qilinmaydi.
Enalapril maleati
Aortal stenoz/gipertrofik kardiomipatiya. AAF ingibitorlarni (barcha boshqa vazodilatatorlar kabi) klapan va yurakning chap qorinchasidan qonni oqib chiqish yo‘llari obstruktsiyasi bo‘lgan patsiyentlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Kardiogen shok hollarida va gemodinamik jihatdan ahamiyatli obstruktsiya bo‘lgan hollarda AAF ingibitorlarini qo‘llashdan saqlanish lozim.
Renovaskulyar gipertenziya. Buyrak arteriyasining bilateral stenozi yoki yagona buyrak arteriyasining stenozi bo‘lgan bemorlarni AAF ingibitorlari bilan davolashda gipotenziyani va buyrak faoliyatini buzilishini yuz berishining yuqori xavfi bo‘ladi. Buyrak faoliyatini buzilishi xatto qon zardobida kreatinin darajasini ozgina o‘zgarishlarida xam yuz berishi mumkin. Bunday patsiyentlarda davolashni kichik dozalardan va shifokor kuzatuvi ostida boshlash, dozani ehtiyotkorlik bilan oshirish va buyrak faoliyatini nazorat qilish kerak.
Gemodializ o‘tkazilayotgan patsiyentlar. Buyrak yetishmovchiligida dializ o‘tkazilishi lozim bo‘lgan patsiyentlarga enalaprilni qo‘llash mumkin emas. Anafilaktoid reaktsiyalar yuqori o‘tkazish xususiyatga ega (AN 69® kabi) membranalarni ishlatish bilan dializda bo‘lgan va bir vaqtda AAF ingibitorlari bilan davolangan patsiyentlarda kuzatilgan. Bu patsiyentlarda boshqa turdagi dializ membranalarini yoki boshqa sinf gipotenziv preparatlarini ishlatish lozim.
Buyrak transplantatsiyasi. Buyrak transplantatsiyasi yuzasidan yaqinda operatsiya o‘tkazgan patsiyentlarda preparatni qo‘llash tajribasi yo‘q. Shuning uchun bunday patsiyentlarni preparat bilan davolash tavsiya qilinmaydi.
Jigar yetishmovchiligi. Kam hollarda AAF ingibitorlarini qo‘llanishi xolestatik sariqlikdan boshlanib, fulminant nekrotik gepatitgacha rivojlanuvchi, ba'zida o‘lim bilan yakunlanuvchi sindrom bilan kechgan. Bu sindromning mexanizmi noma'lum. AAF ingibitorlari bilan davolanayotgan va sariqlik yuz bergan yoki jigar fermentlari darajasini sezilarli oshishi kuzatilgan patsiyentlarda AAF ingibitorini bekor qilish va tegishli tibbiy kuzatuvni belgilash lozim.
Neytropeniya/agranulotsitoz. AAF ingibitorlarini qabul qilgan patsiyentlar orasida neytropeniya/agranulotsitoz, trombotsitopeniya va anemiyani paydo bo‘lishi to‘g‘risida xabar berilgan. buyrak faoliyati normal bo‘lgan patsiyentlarda, boshqa og‘irlashtiruvchi omillar bo‘lmaganida neytropeniya kam hollarda paydo bo‘lgan. Qon tomir kollagenozi bo‘lgan, immunosupressant davo olayotgan, allopurinol yoki prokainamid bilan davolanayotgan yoki bu asoratlovchi omillarning majmuasi bo‘lgan, ayniqsa buyrak faoliyatini buzilishi allaqachon mavjud bo‘lgan patsiyentlarda enalaprilni juda ehtiyot bo‘lib buyurish kerak. Ayrim patsiyentlarda antibiotiklar bilan jadal davolashga ayrim hollarda javob bermagan jiddiy infektsiyalar rivojlangan. Bunday patsiyentlarga enalaprilni buyurishda leykotsitlar sonini vaqti-vaqti bilan monitoringi tavsiya qilinadi va patsiyentlar har qanday infektsiya ko‘rinishlari to‘g‘risida xabar berishlari lozim.
Giperkaliyemiya. AAF ingibitorlari, shu jumladan enalapril bilan davolangan ayrim patsiyentlarda qon zardobida kaliy darajasini oshishi kuzatilgan.
Giperkaliyemiyani rivojlanish omillariga buyrak yetishmovchiligi, qandli diabet, 70 yoshdan oshgan patsiyentlar, interkurrent holatlar, xususan, suvsizlanish, o‘tkir yurak dekompensatsiyasi, metabolik atsidoz va kaliyni tejovchi diuretiklarni (masalan, spironolakton, triamteren yoki amiloridni), ozuqa qo‘shimchalari yoki kaliy saqlovchi tuz o‘rinbosarlarini bir vaqtda qo‘llanishi, shuningdek qon zardobida kaliy darajasini oshishi bilan assotsiatsiyalangan boshqa preparatlarni (masalan, geparinni) qo‘llanishi kiradi.
Kaliyli qo‘shimchalarni, kaliyni tejovchi diuretiklarni va kaliy saqlovchi tuz o‘rinbosarlarini, xususan buyrak faoliyatini buzilishlari bo‘lgan patsiyentlarda qo‘llanishi qon zardobida kaliy darajasini ancha oshishiga olib kelishi mumkin. Giperkaliyemiya jiddiy va xatto letal aritmiyaning sababchisi bo‘lishi mumkin.
Agar Enalozid 12,5 preparatini va yuqorida ko‘rsatilgan vositalarni bir vaqtda buyurish zarur deb hisoblansa, ularni ehtiyotkorlik bilan va qon zardobida kaliy darajasini tez-tez nazorati ostida qo‘llash kerak.
Gipoglikemiya. Qandli diabeti bo‘lgan, peroral antidiabetik preparatlarni yoki insulinni qabul qilayotgan va AAF ingibitorlarini qabul qilishni boshlayotgan patsiyentlarga, ayniqsa majmuaviy davolashning birinchi bir nechta oyi davomida qonda qand darajasini sinchkov nazorat qilish tavsiya qilinadi («Dorilarning o‘zaro ta'siri» bo‘limiga qarang).
O‘ta yuqori sezuvchanlik/angionevrotik shish. AAF-ingibitorlari, shu jumladan enalapril bilan davolanishda yuz, qo‘l-oyoqlar, lablar, til, tovush boylamlari va/yoki xiqildoqning angionevrotik shishi holatlarining ayrim hollari to‘g‘risida ta'riflangan. Bunday hollarda preparat bilan davolashni darhol to‘xtatish va klinik simptomlarni nazorat qilish maqsadida patsiyentning holatini sinchkov tibbiy kuzatuvini belgilash kerak. Faqat ular yo‘qolganidan keyingina tibbiy kuzatuvni to‘xtatish mumkin. Shish yuz va lablar sohasiga tarqalganida antigistamin vositalar bilan davolash ijobiy samarani ta'minlaydi. Xatto respirator distress sindromsiz faqat tilni shishi kuzatilgan hollarda xam, patsiyentning holatini uzoq muddat davomida kuzatish lozim, chunki antigistamin preparatlar va kortikosteroidlar bilan davolash yetarli bo‘lmasligi mumkin.
Xiqildoqning shishi bilan kechuvchi angionevrotik shish o‘limga olib kelishi mumkin. Nafas yo‘llarining obstruktsiyasiga sabab bo‘lishi mumkin bo‘lgan til, xalqum yoki xiqildoqning shishi aniqlanganda, zudlik bilan teri ostiga 11000 li adrenalin eritmasini (0,3–0,5 mg) yuborish va boshqa tegishli davolash choralarini amalga oshirish kerak
Ilgari AAF ingibitorlarini qabul qilish bilan bog‘liq bo‘lmaganangionevrotik shish yuz bergan patsiyentlar, AAF ingibitorlari bilan davolash fonida angionevrotik shishni yuz berishiga ko‘proq darajada moyil bo‘lishlari mumkin.
AAF ingibitorlarini qo‘llagan negroid irqiga mansub patsiyentlarda angionevrotik shish, boshqa irq vakillariga qaraganda ko‘proq yuz bergan.
Parda qanotlilarning zahari bilan desensibilizatsiya o‘tkazishdaanafilaktoid reaktsiyalar
Ba'zan AAF ingibitorlarini qabul qilgan patsiyentlarda, parda qanotlilarning zaharibilan desensibilizatsiya o‘tkazilganda anafilaktik reaktsiyalar rivojlangan. Bunga o‘xshash reaktsiyalardan, giposensibilizatsiya muolajasini o‘tkazishni boshlashdan oldin AAF ingibitorini vaqtinchalik bekor qilish yo‘li bilan saqlanish mumkin.
Past zichlikdagi lipoproteinlar (PZLP) aferezi muolajasini o‘tkazish vaqtida anafilaktik reaktsiyalar
AAF-ingibitorlarini qabul qilgan patsiyentlarda, dekstran sulfati bilan LPNP aferezi muolajasini o‘tkazish vaqtida kam hollarda hayotga xavf tug‘diruvchi anafilaktoid reaktsiyalar yuz bergan. Bunday reaktsiyalardan, har bir aferez seansidan oldin AAF ingibitorini qo‘llashni vaqtinchalik to‘xtatib saqlanish mumkin.
Yo‘tal. AAF ingibitorlarini qo‘llash vaqtida yo‘tal kuzatilgan. Odatda yo‘tal quruq, doimiy bo‘lib, preparat bekor qilinganidan to‘xtaydi. AAF ingibitorlarini qo‘llanishi bog‘liq bo‘lgan yo‘talni, yo‘talni differentsial diagnostikasida hisobga olish lozim.
Jarrohlik/ Anesteziya
Katta jarrohlik aralashuvlari vaqtida yoki arterial gipotenziyani chaqiruvchi vositalarni qo‘llash bilan o‘tkazilgan umumiy anesteziya vaqtida, enalapril reninni kompensator ajralib chiqishi bilan bog‘liq bo‘lgan angiotenzin II ni hosil bo‘lishini bloklashi mumkin. Agar yuqorida keltirilgan mexanizm natijasida arterial gipotenziya rivojlansa, uni aylanayotgan qon hajmini oshirish bilan muvofiqlashtirish mumkin.
Etnik farqlar
Boshqa AAF ingibitorlarini qo‘llanganda bo‘lgani kabi, enalapril arterial bosimni pasaytirishda negroid irqiga mansub patsiyentlarda, boshqa irqqa mansub patsiyentlarga nisbatan kamroq samaralidir. Ehtimol, bu, gipertenziyasi bo‘lgan negroid irqiga mansub patsiyentlar orasida past faollikka ega renin tizimini yaqqol ustun bo‘lishi bilan tushuntiriladi.
Gidroxlorotiazid
Arterial gipotenziya va suv-tuz muvozanatini buzilishi. Boshqa antigipertenziv dori vositalarni qo‘llanganda bo‘lgani kabi, ayrim patsiyentlarda simptomatik arterial gipotenziya yuz berishi mumkin. Suv-tuz muvozanatini, bir vaqtda diareya yoki qusishda rivojlanishi mumkin bo‘lgan buzilishining klinik belgilarini (masalan, gipovolemiya, giponatriyemiya, gipoxloremik alkaloz, gipomagniyemiya va gipokaliyemiyani) o‘z vaqtida aniqlash uchun patsiyentlarni kuzatuvini amalga oshirish lozim. Bunday patsiyentlarda qon zardobida elektrolitlar darajasini vaqti-vaqti bilan nazorat qilish lozim.
Buyrak faoliyatini buzilishi. Tiazidlar buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarni, shuningdek kretinin klirensi minutiga 30 ml va undan kam bo‘lganida (ya'ni o‘rtacha yoki og‘ir buyrak yetishmovchiligida) davolash uchun yetarli samarali diuretiklar hisoblanmasligi mumkin. Enalozid 12,5 ni buyrak yetishmovchiligi (kreatinin klirensi <80 ml/min) bo‘lgan patsiyentlarga, preparatning alohida komponentlarini titrlash ushbu preparatning dozasiga yetmagunicha, buyurish kerak.
Jigar faoliyatini buzilishi. Tiazidlarni jigar faoliyatini buzilishlari yoki jigarning avj oluvchi kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarga ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak, chunki suv va elektrolit muvozanatining xatto ozgina siljishlarida xam jigar komasi yuz berishi mumkin.
Metabolik va endokrin samaralar. Tiazidlar bilan glyukozaga tolerantlikni o‘zgartirishi mumkin. Antidiabetik preparatlar, shu jumladan insulinning dozasiga tuzatish kiritish talab etilishi mumkin. Tiazidlar bilan davolash fonida yashirin qandli diabet avj olishi mumkin.
Tiazidlar qon zardobida natriy, magniy va kaliyning darajasini pasaytirishi mumkin.
Xolesterin va triglitseridlar darajasini oshishi tiazid diuretiklar bilan davolash bilan assotsiatsiyalanishi mumkin, biroq kichik dozalarni (12,5 mg) qo‘llash davomida minimal samara to‘g‘risida yoki uni yo‘qligi to‘g‘risida xabar berilgan. 6 mg gidroxlorotiazid qo‘llanganda glyukoza, xolesterin, triglitseridlar, natriy, magniy va kaliyning darjalariga klinik ahamiyatli ta'siri kuzatilmagan.
Tiazidlar kaltsiyni siydik bilan chiqarilishini kamaytirishi va qon zardobida kaltsiyni biroz oshishini chaqirishi mumkin.
Yaqqol giperkaltsiyemiya yashirin giperparatireoidizmning ko‘rinishi bo‘lishi mumkin. Tiazidlarni qo‘llashni qalqonsimon oldi bezi faoliyati yuzasidan testlarni o‘tkazishdan oldin to‘xtatish kerak.
Tiazid diuretiklar bilan davolash ayrim patsiyentlarda giperurikemiyani va/yoki podagrani zo‘rayishini chaqirishi mumkin. Biroq enalapril siydikda siydik kislotasi darajasini oshirishi va shu tariqa gidroxlortiazidning giperurikemik samarasini susaytirishi mumkin.
Diuretiklar bilan davolanayotgan patsiyentlarda muvofiq vaqt intervallari orasida qon zardobida elektrolitlar darajasini muntazam tekshirib turish kerak.
Tiazidlar (shu jumladan gidroxlorotiazid) suyuqlik va elektrolitlarning disbalansini (gipokaliyemiya, giponatriyemiya va gipoxloremik alkaloz) chaqirishi mumkin. Suv-tuz balansi buzilishining xavfli belgilari kserostomiya, chanqoq, holsizlik, letargik uyqu, uyquchanlik, toliqish, mushak og‘riqlari yoki tirishishlar, mushak kuchsizligi, arterial gipotenziya, oliguriya, taxikardiya, me'da-ichak yo‘llari tomonidan buzilishlar (ko‘ngil aynishi, qusish) bo‘lishi mumkin.
Garchi tiazid diuretiklarni qo‘llash davomida gipokaliyemiya yuz bersada, enalapril bilan davolash, diuretikni qo‘llanishi oqibatidagi gipokaliyemiyani kamaytirishi mumkin. Gipokaliyemiya xavfi jigar sirrozi bo‘lgan patsiyentlarda, diurezi kuchaygan, elektrolitlarni yetarli darajada iste'mol qilmayotgan patsiyentlarda va kortikosteroidlar yoki adrenokortikotrop gormon (AKTG) bilan bir vaqtda davolanayotgan patsiyentlarda oshishi mumkin.
Issiq ob-havoda shishlarga moyilligi bo‘lgan patsiyentlarda qonni suyulishi tufayli giponatriyemiya yuz berishi mumkin. Xloridlar tanqisligi odatda o‘rtacha bo‘lib, davolashni talab etmaydi.
Tiazidlar siydik bilan magniyni chiqarilishini oshiradi, bu gipomagniyemiyaga olib kelishi mumkin.
Antidoping test. Preparat gidroxlorotiazid saqlaydi, bu antidoping testda ijobiy natija beradi.
Yuqori sezuvchanlik. Allergiyaga moyilligi bo‘lgan patsiyentlarda yoki anamnezida bronxial astmasi bo‘lgan bemorlarda, shuningdek ilgari bu kasalliklar bilan xastalanmagan bemorlarda xam gidroxlorotiazidga yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari yuz berishi mumkin.
Tiazid diuretiklar qo‘llanganda tizimli qizil yugurikni zo‘rayishi yoki faollashishi kuzatilgan.
Preparat quyidagi laborator tahlillarning natijalariga ta'sir qilishi mumkin
– preparat qon plazmasida oqsil bilan bog‘langan yod darajasini pasaytirishi mumkin;
– preparat bilan davolashni qalqonsimon oldi bezi faoliyatini baholash yuzasidan laborator tekshirishni o‘tkazishdan oldin to‘xtatish kerak;
– preparat qon zardobida erkin bilirubinning kontsentratsiyasini oshirishi mumkin.
Preparatning nofaol komponentlari yuzasidan maxsus ehtiyotkorliklar. Galaktoza yetishmovchiligi, Lapp laktaza yetishmovchiligining kam uchraydigan nasliy buzilishlari bo‘lgan yoki glyukozo-galaktoza malabsorbtsiya sindromi bo‘lgan patsiyentlar bu preparatni qabul qilmasliklari kerak.
Keksa yoshdagi patsiyentlar. Enalapril maleati va gidroxlorotiazidning samaradorligi va o‘zlashtiraolinishi bir vaqtda buyurilganda keksa va yosh patsiyentlarda o‘xshashdir.
Enalozid 12,5 bilan davolanish vaqtida alkogolni iste'mol qilish mumkin emas.
Homiladorlik va emizish davrida qo‘llanishi.
AAF ingibitorlari
AAF ingibitorlarini homiladorlikning І uch oyligida qo‘llash tavsiya qilinmaydi. AAF ingibitorlarini homiladorlikning II va III uch oyliklarida qo‘llash mumkin emas.
Homiladorlikning І uch oyligi davomida AAF ingibitorlarining ta'siridan keyingi teratogenlik xavfi yuzasidan epidemiologik xulosalar bir to‘xtamga kelmagan, biroq xavfni biroz oshishini inkor etib bo‘lmaydi. Agar AAF ingibitorlari bilan davolashni davom ettirish muhim hisoblanmasa, unda homiladorlikni rejalashtirayotgan patsiyentlarni homiladorlik vaqtida tasdiqlangan qo‘llash xavfsizligi profiliga ega muqobil antigipertenziv davolashga o‘tkazish kerak. Ma'lumki, AAF ingibitorlarini homiladorlikning II va III uch oyliklarida qo‘llanishi fetotoksiklikni (buyrak faoliyatini pasayishi, oligogidramnion, kalla suyagining suyaklanishini kechikishi) va neonatal toksiklikni (buyrak yetishmovchiligi, arterial gipotenziya, giperkaliyemiya) rivojlanishini chaqirishi mumkin.
Agar homiladorlikning ІІ uch oyligida AAF ingibitorlari qo‘llangan bo‘lsa, buyrak faoliyati va kalla suyagi holatini tekshirish uchun ultra tovush tekshiruvini o‘tkazish tavsiya qilinadi. Onalari AAF ingibitorlarini qo‘llagan yangi tug‘ilgan chaqaloqlarni, arterial gipotenziyani yuz berishi yuzasidan tez-tez tekshirib turish kerak.
Gidroxlortiazid
Homiladorlik davrida, ayniqsa І uch oylik davrida gidroxlorotiazidni qo‘llashning cheklangan tajribasi mavjud. Hayvonlarda o‘tkazilgan tadqiqotlar yetarli emas.
Yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi. Gidroxlorotiazidning farmakologik ta'sir mexanizmini hisobga olib, uni homiladorlikning II va III uch oyliklarida qo‘llanishi homila va yo‘ldosh o‘rtasidagi qon bilan ta'minlanishiga zarar keltirishi va sariqlikni, elektrolit balansni buzilishini xamda homilada va yangi tug‘ilgan chaqaloqda trombotsitopeniyani chaqirishi mumkin. Gidroxlorotiazidni homiladorlardagi shishlarda va arterial gipertenziyada, shuningdek preeklampsiyada, agar uni qo‘llash kasallikni kechishiga ijobiy ta'sirni kafolatlamasa, plazma hajmini kamayishi va yo‘ldoshni gipoperfuziyasi xavfi tufayli qo‘llash mumkin emas.
Gidroxlortiazidni homiladorlardagi essentsial arterial gipertenziyada, xech qanday boshqa preparatlarni qo‘llash mumkin bo‘lmagan kam uchraydigan hollardan tashqari hollarda qo‘llash mumkin emas.


Emizish davri
Enalapril
Cheklangan farmakokinetik ma'lumotlar preparatning ko‘krak sutidagi kontsentratsiyasi juda pastligidan dalolat beradi. Garchi bu kontsentratsiyalar klinik ahamiyatli bo‘lmasada, Enalozid 12,5 preparatini chala tug‘ilgan chaqaloqlarni emizish davrida, shuningdek tug‘ruqdan keyingi birinchi hafta davomida, yurak-qon tomir tizimiga, buyrakka gipotetik jihatdan ta'sir xavfi mavjudligi, shuningdek yetarli darajada klinik tajriba yo‘qligi tufayli qo‘llash tavsiya etilmaydi. Kattaroq yoshdagi bolalar yuzasidan, agar bunday davo ona uchun zarur bo‘lsa va bola noxush reaktsiyalarni yuz berishi yuzasidan shifokor kuzatuvi ostida bo‘lsa, emizikli ayol tomonidan Enalozid 12,5 preparatini qo‘llash to‘g‘risidagi masala ko‘rib chiqilishi mumkin.
Gidroxlorotiazid
Gidroxlorotiazid oz miqdorlarda ko‘krak sutiga o‘tadi. Tiazidlar yuqori dozalarda jadal diurezga olib keladi va ko‘krak sutini ishlab chiqarilishini susaytirishi mumkin. Enalozid 12,5 preparatini emizish davrida qo‘llash tavsiya qilinmaydi. Agar Enalozid 12,5 preparati emizish davrida qo‘llansa, unda uning dozasi minimal bo‘lishi kerak.
Bolalar.
Preparatni bolalarda qo‘llash xavfsizligi va samaradorligi aniqlanmagan.
Avtotransportni yoki boshqa mexanizmlarni boshqarishda reaktsiya tezligiga ta'sir etish xususiyati.
Avtotransportni va mexanizmlarni boshqarishda bosh aylanishi yoki toliqishni yuz berishi mumkinligini unutmaslik kerak.
Preparat bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.


Dozani oshirib yuborilishi

Simptomlari arterial gipotenziya, ko‘ngil aynishi, holsizlik, elektrolit balansini buzilishi fonida bosh aylanishi. Davolash – simptomatik va erishilgan samarani bir maromda ushlab turuvchi davolash. Preparatni qo‘llashni to‘xtatish va patsiyentni sinchkovlik bilan tekshirish lozim.
Doza behosdan oshirib yuborilganda, agar preparat yaqinda qabul qilingan bo‘lsa, me'dani yuvish, qusishni chaqirish, faollashtirilgan ko‘mir va surgi vositalarni qabul qilish, shuningdek umum qabul qilgan chora-tadbirlar yordamida suv va elektrolit disbalansini va arterial gipotenziyani muvofiqlashtirishni amalga oshirish lozim.
Enalapril maleati. Mavjud ma'lumotlarga muvofiq, enalaprilning dozasini oshirib yuborilishining belgilari, renin-angiotenzin tizimining blokadasi oqibatidagi yaqqol arterial gipotenziya bo‘lib, u preparatni qabul qilgandan keyin taxminan 6 soatdan so‘ng boshlanadi va renin-angiotenzin tizimining blokadasi va stupor bilan kechadi.
AAF ingibitorlarining dozasini oshirib yuborilishi bilan bog‘liq simptomlar, sirkulyator shok, elektrolit balansini buzilishi, buyrak yetishmovchiligi, giperventilyatsiya, taxikardiya, palpitatsiya, bradikardiya, bosh aylanishi, xavotirlik va stuporni o‘z ichiga olishi mumkin.
Enalaprilatning qon plazmasidagi maksimal darajalaridan 100 va 200 marta yuqori darajalari, muvofiq ravishda 300 va 440 mg enalapril maleatini qabul qilingandan keyin qayd etilgan.

Dozani oshirib yuborilishi
ni davolash uchun fiziologik eritmani vena ichiga yuborish tavsiya qilinadi.
Agar arterial gipotenziya yuz bersa, patsiyentni gorizontal holatda yotqizib, oyoqlarini ko‘tarib qo‘yish kerak. Agar zarurat bo‘lsa, angiotenzin II ni infuzion yuborish va/yoki katexolaminlarni vena ichiga yuborish to‘g‘risidagi masalani ko‘rib chiqish mumkin. Agar preparat yaqinda qabul qilingan bo‘lsa, enalapril maleatni organizmdan chiqarilishiga qaratilgan choralarni (qusishni qo‘zg‘atish, me'dani yuvish, absorbentlar va natriy sulfatini qo‘llashni) o‘tkazish kerak. Enalapril tizimli qon oqimidan gemodializ yordamida chiqarib tashlanishi mumkin. O‘tkazilgan davolashga rezistent bo‘lgan bradikardiyada peysmekerni ishlatish ko‘rsatilgan. Organizmning hayot faoliyatini asosiy ko‘rsatkichlarini, qon zardobidagi elektrolitlar va kreatinin darajasini doimo nazorat qilish kerak.
Gidroxlorotiazid. Ko‘pincha elektrolitlarni yo‘qotilishi (gipokaliyemiya, gipoxloremiya, giponatriyemiya) va xaddan tashqari diurez tufayli degidratatsiya bilan bog‘liq simptomatika kuzatiladi.
Yurak-qon tomir tizimi simptomlari taxikardiya, arterial gipotenziya, shok.
Nevrologik simptomlar holsizlik, ongni chalkashishi, bosh aylanishi, mushaklar spazmi, paresteziya, holdan toyish, es-hushni buzilishlari.
Me'da-ichak yo‘llarisimptomlari ko‘ngil aynishi, qusish, chanqoq.
Buyrak simptomlari poliuriya, oliguriya, anuriya.
Laborator ko‘rsatkichlardagi siljishlar gipokaliyemiya, giponatriyemiya, gipoxloremiya, alkaloz, qonda azot mochevina darajasini oshishi (asosan buyrak yetishmovchiligi).
Davolash spetsifik antidot mavjud emas. Preparatni me'dadan chiqarib tashlash uchun qusishni chaqirish (induktsiya), me'dani yuvish va so‘rilishini kamaytirish uchun – faollashtirilgan ko‘mir qo‘llash kerak. Arterial gipotenziya va shok yuz bergan hollarda suyuqlik va elektrolitlarni (kaliy, natriy, magniyni) vena ichiga yuborish tavsiya qilinadi. Patsiyentning holati normallashgunicha suyuqlik va elektrolitlarning balansini va buyrak faoliyatini nazorat qilish kerak.
Agar avval digitalis preparatlari buyurilgan bo‘lsa, gipokaliyemiya aritmiya ko‘rinishlarini kuchaytirishi mumkin. Simptomatik davolash o‘tkaziladi.


Chiqarilish shakli

10 tabletkadan blisterda. 2 yoki 3 blisterdan qutida.


Saqlash sharoiti

Original o‘ramida, 25°C dan yuqori bo‘lgan haroratda saqlansin.


Yaroqlilik muddati

2 yil.


Dorixonalardan berish tartibi

Retsept bo‘yicha.


Ishlab chiqaruvchi

«Farmak» JAJ
Ukraina, 04080,Kiyev sh., Frunze ko‘ch., 63.