Preparatning savdo nomi
Atsiklovir
Ta'sir etuvchi modda (XPN) atsiklovir.

Dori shakli
sirtga qo‘llash uchun surtma.

Tarkibi

1 g surtma quyidagilarni saqlaydi
Faol modda atsiklovir ­ 0,05 g.
Yordamchi moddalar makrogol 400 ­ 0,71025 g, makrogol 1500 ­ 0,23675 g, emulьsion mum ­ 0,00300 g.
Ta'rifi oq rangli bir turdagi deyarli hidsiz surtma.

Farmakoterapevtik guruhi
viruslarga qarshi vosita.
ATX kodi D06BB03.


Farmakologik xususiyatlari

Sirtga qo‘llash uchun viruslarga qarshi (antigerpetik) vosita ­ DNK ning tabiiy komponenti hisoblangan nukleozid timidinning sintetik analogidir. Virus timidinkinazasini saqlovchi infektsiyalangan hujayralarda fosforlanadi va atsiklovir monofosfatiga aylanishi ro‘y beradi. Atsiklovirning guanilattsiklazasi ta'siri ostida monofosfat difosfatga va bir nechta hujayra fermentlari ta'siri ostida esa trifosfatga aylanadi. Yuqori tanlab ta'sir qilish xususiyati va inson uchun past toksikligi makroorganizmning intakt hujayralarida atsiklovir monofosfatni hosil qilish uchun zarur bo‘lgan fermentni yo‘qligiga asoslanadi.
Atsiklovir trifosfati virus DNK sining sintezini (replikatsiyasini) uchta mexanizm orqali susaytiradi 1) DNK sintezida deoksiguanozin trifosfatni raqobatli almashtiradi; 2) DNK ning sintezlanuvchi zanjiri “ichiga tizilib oladi” va uning uzayishini to‘xtadi; 3) viruslarning DNK-polimeraza fermentini susaytiradi. Natijada inson organizmida virusning ko‘payishi buziladi. Ta'sirining spetsifikligi va ancha yuqori selektivligi ham uni asosan gerpes virusi bilan shikastlangan hujayralarda to‘planishi bilan bog‘liq.
Herpes simplex virusining I va II turlariga; suvchechakni va o‘rab oluvchi temiratkini chaqiruvchi virusga (Varicella zoster); Epshteyn-Barr virusiga nisbatan yuqori faol hisoblanadi (viruslar atsiklovirning minimal susaytiruvchi kontsentratsiyasi kattaligini o‘sib borishi tartibida ko‘rsatilgan).
Sitomegalovirusga nisbatan o‘rtacha faol hisoblanadi.
Gerpesda toshmaning yangi elementlari shakllanishini oldini oladi, teri disseminatsiyasi va vistseral asoratlar ehtimolini kamaytiradi, qatlamlar shakllanishini tezlashtiradi, o‘rab oluvchi gerpesning o‘tkir fazasidagi og‘riqni kamaytiradi. Immun rag‘batlantiruvchi ta'sir ko‘rsatadi.

Farmakokinetikasi

Surtmani intakt terida qo‘llaganda so‘rilishi minimal; qonda va siydikda aniqlanmaydi. Shikastlangan terida qo‘llaganda so‘rilishi o‘rtacha; buyrak faoliyati normal bo‘lgan bemorlarda qon zarbdobidagi kontsentratsiyasi 0,28 mkg/ml gachani, surunkali buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda ­ 0,78 mkg/ml gachani tashkil qiladi. Buyraklar orqali (sutkalik dozaning 9,4% gacha qismi) chiqariladi.


Qo‘llanilishi

Oddiy teri gerpesida, genital gerpes (birlamchi va qaytalanuvchi) da; o‘rab oluvchi temiratki (yordamchi davolash) da qo‘llaniladi.


Qo‘llash usuli va dozalari

Sirtga qo‘llaniladi.
Surtma terining shikastlangan sohasiga teng vaqt oraliqlaridan keyin sutkada 5­6 marta (infektsiya boshlangandan keyin imkoniyat boricha tezroq) surtiladi.
Qaytalanuvchi infektsiyani davolashni prodromal fazada yoki infektsiya paydo bo‘lishi bilanoq boshlash kerak.
Davolash davomiyligi ­ 5 kundan kam va 10 kundan ko‘p bo‘lmagan vaqtni tashkil qiladi.

Nojo‘ya ta'sirlari
Og‘riq va allergik reaktsiyalar, surtma surtilgan joyda qizish hissi, qichishish, teri toshmasi, vulьvit, surtma surtilgan joyda shish kuzatilishi mumkin. Ko‘rsatilgan nojo‘ya ta'sirlar preparat bekor qilinganidan keyin yo‘qoladi.


Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar

Atsiklovirga yoki valatsiklovirga yoki preparatning biron-bir boshqa komponentiga o‘ta yuqori sezuvchanlikda qo‘llash mumkin emas.
Ehtiyotkorlik bilan. Homiladorlikda, emizish davri.

Dorilarning o‘zaro ta'siri
Immun rag‘batlantiruvchi vositalar bilan birga qo‘llaganda atsiklovirning samarasi kuchayadi.


Maxsus ko‘rsatmalar

Davolash qancha erta boshlansa (infektsiyaning dastlabki alomatlari paydo bo‘lishi bilan), davolash samaradorligi shunchalik yuqori bo‘ladi.
Shilliq qavatlar (ayniqsa og‘iz va burun) surtishdan, shuningdek ko‘zga tutishidan saqlanish kerak. Oftalьmologiyada qo‘llash uchun atsiklovirning boshqa dori shakli mavjud.
Preparat surtilganidan keyin darhol yuvinish va cho‘milish mumkin emas.
Atsiklovirning davolash samarasiga erishish uchun organizm immun tizimining holati ahamiyatli hisoblanadi. Immuniteti susaygan (OITV/OITS da yoki suyak ko‘migi transplantatsiyasidan keyin) patsiyentlarga atsiklovir surtmasini surtish fonida, shuningdek xuddi gerpetik infektsiyani og‘ir yoki qaytalanuvchi kechishida bo‘lgani kabi, preparatni tizimli yuborishni buyurish kerak.
Terining boshqa sohalarida autoinokulyatsiyani oldini olish uchun barmoqqop yoki rezina qo‘lqoplardan foydalanish kerak.
Atsiklovir gerpesni jinsiy yo‘l orqali yuqishini oldini olmaydi, shuning uchun davolanish davrida jinsiy aloqadan, hatto klinik alomatlar yo‘q bo‘lsa ham, saqlanish kerak.
Homiladorlik va emizish davri
Homiladorlik davrida faqat ona uchun taxmin qilingan foyda, homila uchun potentsial xavfdan ustun bo‘lgandagina qo‘llash mumkin.
Tizimli qon oqimiga tushganida atsiklovir ko‘krak sutiga o‘tadi, lekin surtma qo‘llanganida preparatning bolaga yetib borishi mumkin bo‘lgan miqdori juda oz darajada.
Transport vositalarini boshqarish va mexanizmlar bilan ishlash qobiliyatiga ta'siri
Sirtga terapevtik dozalarda qo‘llanilganida preparat transport vositalarini boshqarish va mexanizmlar bilan ishlash va yuqori diqqat kontsentratsiyasini va tez psixomotor reaktsiyani talab qiluvchi boshqa potentsial havfli harakat turlari bilan shug‘ullanish qobiliyatiga ta'sir ko‘rsatmaydi.
Preparat bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.


Dozani oshirib yuborilishi

Simptomlari (behosdan yutib yuborilganda) bosh og‘rig‘i, nevrologik buzilishlar, xansirash, ko‘ngil aynishi, qusish, diareya, buyrak faoliyatini buzilishi, letargiya, tirishishlar, koma bo‘lishi mumkin.
Davolash hayot uchun muhim faoliyatlarni tutib turish, gemodializ o‘tkazish kerak.


Chiqarilish shakli

Sirtga qo‘llash uchun 5% li surtma.
5 g yoki 10 g dan alyumin tubalarda. Har bir tuba qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylangan.


Saqlash sharoiti

25°C dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.


Yaroqlilik muddati

2 yil.


Dorixonalardan berish tartibi

Retseptsiz beriladi.


Ishlab chiqaruvchi
/E'tirozlarni qabul qiluvchi tashkilot
«Tatximfarmpreparaty» OAJ.
Rossiya, 420091, Qozon sh.,
Belomorskaya ko‘ch, 260
tel. (843) tel 571­85­58; faks 571­85­38.