Preparatning savdo nomi
Rifampitsin
Ta'sir qiluvchi modda (XPN) rifampitsin

Dori shakli
kapsulalar

Tarkibi

1 kapsula saqlaydi
Faol modda 150 mg rifampitsin (100% quruq moddaga qayta hisoblanganda);
Yordamchi moddalar magniy karbonati, laktoza monogidrati, kaltsiy stearati.
Kapsulaning qopqoqchasi va korpusining tarkibiga sariq shafaq FCF (E 110), ponso 4R (E 124) bo‘yovchilari va titan dioksidi (E 171) kiradi.
Ta'rifi oq kiritmalari och-qizildan jigarrang-qizil ranggacha, qisman yoki to‘liq ustun shaklidagi kukun yoki massa saqlovchi, zalg‘aldoq-qizil rangli qopqoqcha va korpusli qattiq kapsulalar.

Farmakoterapevtik guruhi
Tuberkulyozga qarshi vositalar. Antibiotiklar.
ATX kodi J04A B02.


Farmakologik xususiyatlari

Rifampitsin rifampitsin guruhiga mansub yarim sintetik antibiotik, tuberkulyozga qarshi I qator preparati hisoblanadi. Bakteritsid ta'sirga ega mexanizmi mikroorganizmlarda RNK sintezini pasayishiga olib keluvchi DNK ga bog‘liq RNK-polimerazani u bilan majmua hosil qilish yo‘li bilan faolligini ingibirlashdan iborat.
Rifampitsin tuberkulyoz mikobakteriyalariga nisbatan yaqqolroq faollikka ega keng ta'sir doirasiga ega antibiotikdir.
Preparat har xil turdagi atipik mikobakteriyalar (M. fortuitum), grammusbat kokklar (stafilokokklar, streptokokklar), kuydirgi tayoqchalari, klostridiylar va boshqalarga nisbatan faoldir. Grammanfiy kokklar – N. meningitidis va N. gonorrhoeae (shu jumladan, β-laktamaza hosil qiluvchi shtamlar) sezuvchan, ammo tez chidamlilikni hosil qiladi.
H. influenzae (shu jumladan, ampitsinlin va xloramfenikolga chidamli), H. ducreyi, B. pertussis, B. antracis, L. monocytogenes, F. tularensis, Legionella pneumophila, Rickettsia prowazekii, Mycobacterium leprae ga nisbatan faol. Rifampitsin qutirish virusiga nisbatan virulitsid ta'sirga ega, rabik entsefalit rivojlanishini bostiradi.
Enterobacteriaceae oilasi vakillari va ferment ta'sirida chidamli grammanfiy bakteriyalar (Pseudomonas spp., Acinetobacter spp., Stenothrophomonas spp. va boshqalar) – sezgir emas. Anaerob mikroorganizmlar va zamburug‘larga ta'sir qilmaydi.
Rifampitsinga chidamlilik tez rivojlanadi. Tuberkulyozga qarshi boshqa vositalarga (qolgan rifampitsinlardan tashqari) kesishgan chidamliligi aniqlanmagan.


Farmakokinetikasi

Rifampitsin me'da-ichak yo‘llaridan tez so‘riladi, och qoringa qabul qilinganida biokiraolishi 95% ni tashkil qiladi. Ovqatlanish vaqtida qabul qilida biokiraolishi pasayadi. Balg‘am, so‘lak, nazal sekret, o‘pka, plevral va peritoneal ekssudatlar, buyrak, jigarda samarali kontsentratsiyalarni hosil qiladi. Xujayralar ichiga yaxshi kiradi. Gematoentsefalik to‘siq orqali o‘tadi, tuberkulyozli meningitda orqa miya suyuqligida samarali kontsentratsiyalarda aniqlanadi. Yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi va ona sutida aniqlanadi. Plazma oqsillari bilan 60-90% ga bog‘lanadi, lipidlarda eriydi. Qonda maksimal kontsentratsiyasi och qoringa qabul qilinganidan 2 soatdan keyin, ovqatdan keyin qabul qilganda 4 soatdan keyin kuzatiladi. Organizmda preparatning terapevtik kontsentratsiyasi 8-12 soat (yuqori sezuvchan mikroorganizmlar uchun – 24 soat) davomida saqlanib qoladi. Rifampitsin o‘pka to‘qimasida to‘planish va kavernalarda uzoq muddat kontsentratsiyasini saqlab qolish xususiyatiga ega. Faol metabolitini hosil qilib, jigarda metabolizmga uchraydi. Organizmdan asosan safro va siydik bilan, ahamiyatsiz darajada – ahlat bilan chiqariladi.


Qo‘llanilishi

Majmuaviy davolash tarkibida
• turli sohalarda joylashgan tuberkulyoz, tuberkulyozli meningit, shuningdek atipik mikobakteriozlarda;
• preparatga sezgir qo‘zg‘atuvchilar chaqirgan tuberkulyoz tabiatiga ega bo‘lmagan infektsion-yallig‘lanish kasalliklari (shu jumladan stafilokokkli infektsiya, moxov, legionellyoz, brutsellyozning og‘ir shakllari);
• burun-halqumdan meningokokklarni eliminatsiyasi uchun N. meningitides ni simptomsiz tashuvchanlik va meningokokk meningitni oldini olish uchun.


Qo‘llash usuli va dozalari

Rifampitsinni ovqat qabul qilishdan 30 minut oldin yoki 2 soatdan keyin, yetarli miqdordagi suv bilan ichga qabul qilinadi.
Tuberkulyoz
kattalarga sutkada tana vazniga 8-12 mg/kg dozada buyuriladi. Tana vazni 50 kg dan kam bo‘lgan patsiyentlarga sutkada 450 mg, 50 kg va undan ortiq bo‘lganlari – sutkada 600 mg buyuriladi.
6 yoshdan 12 yoshgacha bo‘lgan bolalarga – sutkada tana vazniga 10-20 mg/kg dozada buyuriladi, maksimal sutkalik doza 600 mg dan oshmasligi kerak.
Tuberkulyozga qarshi davolash davomiyligi shaxsiy ravishda belgilanadi, u terapevtik samaraga bog‘liq va 1 yil va undan ko‘proqni tashkil qilishi mumkin. Rifampitsinga mikobakteriylarni chidamliligi rivojlanishinidan saqlanish uchun odatda tuberkulyozga qarshi boshqa I va II qator preparatlari bilan birga ularning odatdagi dozasida buyuriladi.
Preparatga sezgir qo‘zg‘atuvchilar chaqirgan tuberkulyoz tabiatiga ega bo‘lmagan infektsion-yallig‘lanish kasalliklari – brutsellyoz, legionellyoz, stafilokokk infektsiyaning og‘ir shakllari (rezistent shtammlari paydo bo‘lishini oldini olish uchun boshqa muvofiq antibiotiklar bilan birga)
kattalarga sutkada 900-1200 mg dozada 2-3 marta qabul qilishga buyuriladi, maksimal sutkalik doza – 1200 mg. Kasallik simptomlari yo‘q bo‘lganidan keyin preparatni yana 2-3 kun davomida qabul qilish kerak.
Moxov preparatni (immunitetni rag‘batlantiruvchi vositalar bilan majmuada) 3-6 oy davomida sutkada 600 mg 1-2 marta qabulda buyuriladi (1 oy interval bilan takroriy davolash kurslarini o‘tkazish mumkin). Boshqa sxema bo‘yicha preparat 1-2 yil davomida 2-3 interval bilan 2-3 xafta davomida 3 marta qabul qilishga bo‘lingan holda, 450 mg sutkalik dozada buyuriladi.
N. meningitidis ni tashuvchanlik Rifampitsin 4 sutka davomida buyuriladi. Kattalar uchun sutkalik doza – 600 mg, bolalarga – tana vazniga 10-12 mg/kg ni tashkil etadi.
Jigar faoliyatini buzilishi jigar faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarga sutkalik doza 8 mg/kg dan oshmasligi kerak.
Keksa yoshli patsiyentlarda qo‘llanishi keksa yoshli patsiyentlarda rifampitsinning buyrak ekskretsiyasi buyrak faoliyatini funktsional kamayishiga proportsional kamayadi, shu sababli preparatning jigar ekskretsiyasi kompensator ortadi. Ushbu yoshdagi patsiyentlarga rifampitsinni buyurishda, , ayniqsa jigar faoliyatini buzilishi belgilari mavjud bo‘lsa, ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak.


Nojo‘ya ta'sirlari
Ovqat-hazm qilish yo‘llari.
Ko‘ngil aynishi, qusish, anoreksiya, diareya, jig‘ildon qaynashi, dispepsiya, diskomfort hissi, qorin sohasida spazm/og‘riq, meteorizm, juda kam – ezofagit, soxtamembranoz enterokolit; uzoq muddat qo‘llashda disbakterioz rivojlanishi mumkin.
Gepatobiliar tizimi.
Qon plazmasida jigar transaminazalarining faolligi, ishqoriy fosfotaza, bilirubin miqdorini tranzitor oshishi, juda kam – gepatotsellyulyar shikastlanish belgilari bilan sariqlik, gepatit, odatda jigar faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda yoki boshqa gepatotoksik preparatlarni bir vaqtda qabul qilgan jigar faoliyati normal bo‘lgan patsiyentlarda gepatotoksiklikni potentsial letal og‘ir darajali belgilari (masalan, shoksimon sindromda). Rifampitsin bilan uzoq muddatli davolash o‘tkaziladigan barcha patsiyentlarda dastlabki va keyinchalik muntazam ravishda jigar faoliyatini tekshirish tavsiya etiladi.
Qon yaratish tizimi.
Tranzitor leykopeniya, neytropeniya, purpura bilan yoki purpurasiz trombotsitopeniya (asosan yuqori dozalarda intermittirlovchi davolashda yoki to‘xtatilgan davolashni tiklashda, etambutol bilan majmuaviy qo‘llashda), eozinofiliya, gemoglobinni kamayishi, gemolitik anemiya, juda kam – agranulotsitoz, eritrotsitar aplaziya, metgemoglobinemiya, gemoliz, tomir ichki koagulyatsiyasi sindromi, gemorragiyalar. Purpuraning birinchi belgilarida rifampitsin bilan davolashni to‘xtatish kerak, chunki purpura rivojlanganidan keyin davolashni davom ettirish yoki davolashni tiklashda serebral qon quyilishlar va letal holatlar haqida xabarlar berilgan.
Nerv tizimi.
Bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, paresteziyalar, holsizlik, asteniya, ongni chalkashishi, uyquchanlik, yuqori charchoqlik, ataksiya, hatti-harakatni o‘zgarishi, diqqatni jamlashni pasayishi, harakat koordinatsiyasini buzilishi, dezoriyentatsiya, miopatiyalar, mushak xolsizligi, qo‘l-oyolarda og‘riq, tarqalgan uvishishlar.
Ruhiy buzilishlar.
Juda kam – psixozlar.
Immun tizimi.
Preparatni qabul qilish sxemasi buzilganida yoki vaqtinchalik tanaffusdan keyin davolashni tiklashda, davolashni intermittirlovchi sxemasida “grippsimon sindrom” (petexiyalar, mialgiya, artralgiya, isitma, qaltirash, ko‘ngil aynishi, qusish, lohaslik hissi epizodlari) bo‘lishi mumkin.
Dispnoe, bronxospazm, anafilaksiya reaktsiyalari, shu jumladan anafilaktik shok, o‘ta yuqori sezuvchanlikni boshqa reaktsiyalari, shu jumladan qichishish, eshakemi, Kvinke shishi, teri giperemiyasi, toshma, pemfigoid reaktsiya, eksfoliativ dermatit, ko‘p shaklli eritema, Stivens-Djonson sindromi, toksik epidermal nekroliz, vaskulit (shu jumladan, leykotsitoklastik) , stomatit, glossit, kon'yunktivit rivojlanishi haqida juda kam xabar berilgan.
Siydik chiqarish tizimi.
Buyrak faoliyatini buzilishi (qonda azot mochevinasi miqdorini tranzitor oshishi, giperurikemiya). Juda kam – gemoglobinuriya, gematuriya, interstitsial nefrit, glomerulonefrit, o‘tkir tubulyar nekroz, buyrak yetishmovchiligi, shu jumladan, o‘tkir buyrak yetishmovchiligi. Bu reaktsiyalar o‘ta yuqori sezuvchanlikning belgilari bo‘lishi mumkin, odatda preparatni muntazam bo‘lmagan qabul qilish yoki tanaffusdan keyin davolashni tiklashda, davolashni intermittirlovchi sxemasida paydo bo‘ladi va rifampitsin bilan davolashni to‘xtatish va muvofiq davolashni o‘tkazishda qaytuvchan xarakterga ega.
Boshqalar.
Arterial bosimni pasayishi (o‘ta yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari bilan bog‘liq), oqib kelishlar, yuzni va qo‘l-oyoqlarni shishini paydo bo‘lishi, buyrak usti bezi faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda buyrak usti bezi yetishmovchiligi, hayz siklini buzilishi (yorib o‘tish qon ketishlari, qonli ajralmalar, amenoreya, hayz siklini uzayishi va boshqalar), ko‘rishni buzilishi, teri, siydik, axlat, so‘lak, balg‘am, ter, shilliqni zarg‘aldoq-qizil rangliligi, porfiriyani induktsiyasi, podagrani zo‘rayishi.


Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar

• Rifampitsin, boshqa rifampitsinlar yoki preparatning boshqa komponentlariga o‘ta yuqori sezuvchanlik;
• jigar va buyrak faoliyatini og‘ir darajali buzilishlari;
• sariqlik;
• yaqinda o‘tkazilgan (1 yildan kamroq) infektsion gepatit;
• og‘ir darajali o‘pka-yurak yetishmovchiligi;
• sakvinavir/ritonavirni bir vaqtda qo‘llash;
• 6 yoshgacha bo‘lgan bolalar (ushbu shakli uchun).

Dorilarning o‘zaro ta'siri
Rifampitsin jigar mikrosomal fermentlarining (tsitoxrom R450) kuchli induktori hisoblanadi va dorilarning potentsial xavfli o‘zaro ta'siriga olib kelishi mumkin.
Ushbu ferment tizimi tomonidan metabolizmga uchraydigan preparatlarni rifampitsin bilan birga qo‘llash ushbu preparatlarning metabolizmini tezlashtirishi va faolligini pasaytirishi mumkin, shuning uchun qonda ularning optimal terapevtik kontsentratsiyalarini tutib turish rifampitsinni qo‘llashni boshida va uni bekor qilgandan keyin ushbu dori vositalarining dozasini to‘g‘rilishni talab qiladi.
Rifampitsin quyidagi dori vositalarining mutabolizmini tezlashtiradi
• antiaritmik preparatlar (masalan, dizopiramid, mekmiletin, xinidin, propafenon, tokainid);
• beta-blokatorlar (masalan, bisoprolol, propranolol);
• kaltsiy kanallarining blokatorlari (masalan, diltiazem, nifedipin, verapamil, nimodipin, isradipin, nikardipin, nisolpidin);
• yurak glikozidlari (digitoksin, digoksin);
• tutqanoqqa qarshi, tirishishga qarshi preparatlar (masalan, fenitoin, karbamazepin);
• psixotrop preparatlar – antipsixotik vositalar (masalan, galoperidol, aripiprazol), tritsiklik antidepressantlar (masalan, amitriptilin, nortriptilin), anksiolitiklar va uxlatuvchi vositalar (masalan, diazepam, benzodiadepinlar, zopiklon, zolpidem), barbituratlar;
• antitrombotik vositalar (K vitaminining antagonistlari), bilvosita antikoagulyantlar; har kuni yoki antikoagulyantning kerakli dozasini aniqlash uchun zarur tez-tezlikda protrombin vaqtini nazorat qilish tavsiya etiladi;
• zamburug‘larga qarshi preparatlar (masalan, terbinafin, flukonazol, itrakonazol, ketokonazol, vorikonazol);
• viruslarga qarshi preparatlar (masalan, sakvinavir, indanavir, efavirents, amprenavir, nelfinavir, atazanavir, lopinavir, nevirapin);
• antibakterial preparatlar (masalan, xloramfenikol, klaritromitsin, dapson, doksitsiklin, ftorxinolonlar, telitromitsin);
• kortikosteroidlar (tizimli qo‘llash uchun);
• antiestrogenlar (masalan, tamoksifen, toremifen, gestrinon), tizimli gormonal kontratseptivlar, estrogenlar, gestagenlar; peroral kontratseptivlarni qo‘llayotgan patsiyentkalarga rifampitsin bilan davolash vaqtida kontratseptsiyaning gormonal bo‘lmagan muqobil usullari tavsiya etiladi;
• tireoid gormonlar (masalan, levotiroksin);
• klofibrat;
• peroral diabetga qarshi vositalar (sulfonilmochevina va uning hosilalari, masalan, xlorpropamid, tolbutamid, tiazolidindionlar);
• immunosupressiv preparatlar (masalan, siklosporin, sirolimus, takrolimus);
• sitostatiklar (masalan, imatinib, erlotinib, irinotekan);
• lozartan;
• metadon, narkotik analgetiklar;
• prazikvantel;
• xinin;
• riluzol;
• 5-NT3 retseptorlarining selektiv antagonistlari (masalan, ondansetron);
• CYP3A4 tomonidan metabolizmga uchraydigan statinlar (masalan, simvastatin);
• teofillin;
• siydik haydovchi vositalar (masalan, eplerenon).
Boshqa o‘zaro ta'sirlar.
Rifampitsinni quyidagilar bilan birga qo‘llaganda
• atovakvon bilan– qon zardobida atovakvonning kontsentratsiyasi pasayadi va rifampitsinning kontsentratsiyasi oshadi;
• ketokonazol bilan – qon zardobida ikkala preparatning kontsentratsiyasi pasayadi;
• enalapril bilan – qonda enalaprilning faol metaboliti - enalaprilatning kontsentratsiyasi pasayadi. Klinik holatga bog‘liq holda enalaprilning dozasini to‘g‘rilash mumkin;
• antatsidlar bilan – rifampitsinni so‘rilishi pasayishi mumkin. Rifampitsinni antatsidlarni qabul qilishdan kamida 1 soat oldin qabul qilish kerak;
• probenetsid va ko-trimoksazol bilan – qonda rifampitsinning miqdori oshadi;
• sakvinavir/ritonavir bilan – gepatotoksiklik xavfi ortadi. Bunday majmuani qo‘llash mumkin emas;
• sulfasalazin bilan – plazmada sulfapiridinning kontsentratsiyasi pasayadi, bu sulfasalazinni sulfapiridin va mezalaminga aylanishiga javobgar ichakning bakterial florasini o‘zgarishini natijasi bo‘lishi mumkin;
• galotan, izoniazid bilan – gepatotoksiklik xavfi ortadi. Rifampitsin va galotanni bir vaqtda qo‘llashdan saqlanish kerak. Rifampitsin va izoniazidni qabul qiluvchi patsiyentlarda jigar faoliyatini kuzatish kerak;
• pirazinamid bilan – 2 oy davomida har kuni rifampitsin va pirazinamidni qabul qilgan patsiyentlarda jigarni og‘ir darajali shikastlanishi, shu jumladan, o‘lim bilan yakunlanganligi haqida xabar berilgan; bunday majmuani faqatgina sinchkov kuzatish va agar potentsial foyda gepatotoksiklik va o‘lim xavfidan yuqori bo‘lganidagina qo‘llash mumkin;
• klozapin, flekainid bilan – suyak ko‘migiga toksik ta'siri ortadi;
• bentonit saqlovchi paraaminosalitsil kislotasi preparatlari (alyuminiy gidrosilikati) bilan – qonda ushbu preparatlarning qoniqarli kontsentratsiyalarini ta'minlash uchun ular orasidagi interval kamida 4 soat bo‘lishi kerak;
• siprofloksatsin, klaritromitsin bilan – qonda rifampitsinning kontsentratsiyasi oshishi mumkin; rifampitsin bilan bir vaqtda qabul qilishda lyupussimon sindrom holatlari haqida xabar berilgan.
Laborator va diagnostik sinamalar.
Rifampitsin bilan davolash davrida bromsulfalein sinamasini qo‘llash mumkin emas, chunki rifampitsin bromsulfaliyenni chiqarilish ko‘rsatkichlarini o‘zgartiradi, bu ushbu ko‘rsatkich buzilishlari haqida noto‘g‘ri xulosalarga olib kelishi mumkin. Qon zardobida folat kislotasi va V12 vitaminining kontsentratsiyasini aniqlashning mikrobiologik usullarini ham qo‘llash mumkin emas.
KIMS-usul, miqdoriy immunologik tahlil usuli yordamida opiatlarni aniqlashda skrining-sinamalarni o‘tkazishda kesishgan reaktivlik va soxta musbat natijalarga olib kelishi mumkin; nazorat sinamalarini (masalan, gazli xromatografiya/mass-spektrometriya) o‘tkazish tavsiya etiladi.


Maxsus ko‘rsatmalar

Rifampitsinni qo‘llash sinchkov shifokor nazoratini talab etadi.
Tuberkulyozni rifampitsin bilan monoterapiyasi ko‘pincha mikobakteriyalarning chidamli shakllarini rivojlanishiga olib keladi. Shuning uchun Rifampitsinni izoniazid, etambutol, pirazinamid va tuberkulyozga qarshi boshqa vositalar bilan birga qabul qilish kerak.
Rifampitsinni og‘ir darajali nojo‘ya reaktsiyalar rivojlanishi xavfini kamaytirish uchun davolashni intermittirlovchi davolash sxemasida emas, har kuni qo‘llash afzal. Rifampitsinni har kuni qabul qilinganda intermittirlovchi davolashga qaraganda uni o‘zlashtirilishi yaxshiroq.
Davolashni boshlashdan oldin qonda jigar fermentlari, bilirubin, kreatinin miqdorini, umumiy qon manzarasi, shu jumladan, trombotsitlar sonini aniqlash kerak; uzoq muddat qo‘llashda qon tarkibi va jigar, buyrak faoliyatini muntazam (har oy afzal) tekshirish kerak.
Ba'zi patsiyentlarda davolashning birinchi kunlari jigar ekskretsiyasi uchun rifampitsin va bilirubinni raqobati natijasida giperbilirubinemiya paydo bo‘lishi mumkin.
Jigar kasalliklari bo‘lgan patsiyentlarga rifampitsinni alohida ehtiyotkorlik bilan, faqat o‘ta zarur bo‘lgan hollarda va sinchkov shifokor kuzatuvi ostida buyuriladi. Jigar faoliyatini buzilishi bo‘lgan patsiyentlarda yoki boshqa gepatotoksik preparatlarni bir vaqtda qabul qilgan jigar faoliyati normal bo‘lgan patsiyentlarda ba'zida o‘lim bilan yakunlanuvchi gepatotoksikliknining og‘ir darajali ko‘rinishari haqida xabar berilgan. Bu patsiyentlarga rifampintsinning past dozalari va davolashni boshlashdan oldin, birinchi ikki hafta davomida har hafta, keyinchalik – har ikki haftada jigar faoliyatini sinchkovlik bilan nazorat qilish tavsiya etiladi. Gepatotsellyulyar shikastlanish belgilari paydo bo‘lganida rifampitsinni darhol bekor qilish kerak. Jigar faoliyatini klinik ahamiyatli darajada o‘zgarishilari paydo bo‘lganida ham, rifampitsin bilan davolashni shuningdek to‘xtatish kerak.
Jigar faoliyati normallashganidan keyin rifampitsinni takroriy qo‘llashda uni har kuni nazorat qilish kerak.
Jigar faoliyatini o‘rtacha darajada buzilishi odatda o‘tkinchidir va preparatni bekor qilishni talab etmaydi.
Alloxol, metionin, piridoksin, V12 vitaminini buyurish mumkin.
Jigar faoliyati buzilgan, keksa yoshli patsiyentlar, to‘yib ovqatlanmaydigan patsiyentlarda rifampitsin va izoniazid bilan birga davolashda alohida ehtiyotkorlikka rioya qilish tavsiya etiladi.
Davolash davrida alkogolni iste'mol qilish va anamnezida alkogolizm bo‘lgan patsiyentlarda qo‘llanganda gepatotoksiklik xavfi ortadi.
Davolash sxemasi buzilganida, preparatni qabul qilishni ataylab yoki behosdan o‘tkazib yuborishda, davolashni intermittirlovchi sxemasi (xaftasiga 2-3 martadan kamroq) jiddiy o‘ta yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari va boshqa nojo‘ya reaktsiyalarning (anafilaktik shok, grippsimon sindrom, gemolitik anemiya, o‘tkir buyrak yetishmovchiligi, teri, ovqat-hazm qilish tizimi tomonidan og‘ir darajali reaktsiyalar va boshqalar) xavfi oshadi.
Patsiyentlar davolashni to‘xtatish oqibatlari haqida ogohlantirilgan bo‘lishlari kerak.
Davolashni qaytadan boshlashda preparatni har kuni qo‘llashga o‘tish imkonini ko‘rib chiqish kerak, bunda past dozadan (sutkada 150 mg) boshlab, uni zarur terapevtik dozagacha asta-sekin oshirib boriladi. Ushbu o‘tish davrida buyrak va gemopoetik tizimi faoliyatini sinchkovlik bilan kuzatish kerak. Buyrak yetishmovchiligi, trombotsitopenik purpura, gemolitik anemiyaning birinchi belgilarida preparatni qabul qilishni darhol to‘xtatish kerak. Keyinchalik preparatni qo‘llash mumkin emas.
Antibakterial preparatlar bilan davolash, ayniqsa keksa yoshli odamlarda, shuningdek holsizlangan patsiyentlarda, bolalarda antibiotik bilan assotsiatsiyalangan diareya, kolitlar, shu jumladan, soxtamembranoz kolit paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun rifampitsin bilan davolash vaqtida va davolashdan keyin diareya paydo bo‘lganida, bu tashhislarni, shu jumladan, soxtamembranoz kolitni istisno etish kerak. Tegishli davolash o‘tkazilmagan hollarda toksik megakolon, peritonit, shok rivojlanishi mumkin.
Antibakterial preparatlarni uzoq muddat qo‘llash sezuvchan bo‘lmagan mikroorganizmlar, zamburug‘larni haddan tashqari o‘sishi va muvofiq chora ko‘rishni talab etuvchi superinfektsiyani rivojlanishiga olib kelishi mumkin.
Rifampitsin bilan davolash vaqtida reproduktiv yoshdagi ayollar kontratseptsiyaning ishonchli usullaridan foydalanishlari kerak, chunki rifampitsin gormonal kontratseptivlarning ishonchliligini pasaytiradi (qo‘shimcha gormonal bo‘lmagan kontratseptsiya usullarini qo‘llash tavsiya etiladi).
Gonoreyada penitsillindan farqli ravishda, rifampitsin aralash infektsiyada sifilisni niqoblamaydi, sifilisning zardob sinamalari ijobiy bo‘lib qoladi.
Rifampitsin ferment induktori xususiyatlariga ega (shu jumladan, delta-aminolevulin kislotasi sintetazasining induktori), bu endogen substratlar, shu jumladan, buyrak usti bezi gormonlari, qalqonsimon bezi gormonlari, D vitaminining metabolizmini kuchayishiga olib kelishi mumkin.
Rifampitsin bilan davolash va porfiriyani zo‘rayishi orasida bog‘liqlik haqida alohida xabarlar bo‘lgan.
Ayrim hollarda D vitaminining aylanib yuruvchi metabolitlarini kamayishi kuzatilgan, bu kaltsiy va fosfatlarni kamayishi, shuningdek qon zardobida paratireoid gormon miqdorini oshishi bilan kechgan.
Rifampitsin bilan davolanish vaqtida teri, balg‘am, ter, axlat, ko‘z yoshi, siydik zarg‘aldoq-qizil rangga kiradi. Yumshoq kontakt linzalari turg‘un bo‘yalishi mumkin.
Davolash vaqtida quyidagalari qo‘llash mumkin emas
-bromsulfalein bilan yuklama sinamasi, chunki rifampitsin uni chiqarilishini raqobatli buzadi;
-qon zardobida folat kislotasi va V12 vitaminini kontsentratsiyasini mikrobiologik aniqlash usullari;
-immunologik usullar, opiatlarga skrining-sinamalarni o‘tkazishda KIMS-usuli.
Homiladorlik yoki emizish davrida qo‘llanishi.
Agar ayol uchun kutilayotgan foyda homila uchun potentsial xavfdan ustun bo‘lgan ayrim hollardagina xayotiy ko‘rsatmalar bo‘yicha homiladorlikda qo‘llash mumkin. Homiladorlikning so‘ngi xaftalarida rifampitsinni qabul qilish tug‘ruqdan keyingi davrda yangi tug‘ilgan chaqaloq va onalarda qon ketishi rivojlanishi xavfi ortadi.
Rifampitsin ona sutiga kiradi. Preparatni qo‘llash zarurati bo‘lganida emizishni to‘xtatish kerak.
Bolalar.
Preparat ushbu dori shaklida 6 yoshgacha bo‘lgan bolalarda qo‘llanilmaydi.
Avtotransportni boshqarish yoki boshqa mexanizmlar bilan ishlashda reaktsiya tezligiga ta'sir qilish qobiliyati.
Preparatga patsiyentning shaxsiy reaktsiyasi aniqlanmagunigacha, davolash vaqtida harakat koordinatsiyasini buzilishi, diqqatni jamlashni pasayishi, ko‘rishni buzilishini hisobga olib, avtotransportni boshqarish yoki boshqa mexanizmlar bilan ishlashdan saqlanish kerak.
Preparat bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.


Dozani oshirib yuborilishi

Simptomlari ko‘ngil aynishi, qusish, qorin sohasida og‘riq, bosh og‘rig‘i, kuchli toliqish, kuchayib boruvchi uyquchanlik, allergik reaktsiyalar, tana haroratini oshishi, hansirash, isitma, leykopeniya, trombotsitopeniya, o‘tkir gemolitik anemiya, buyrak yetishmovchiligi, teri reaktsiyalari, qichishish, bular preparatni qabul qilgandan keyin qisqa muddat davomida paydo bo‘lishi mumkin.
Bilirubin, jigar transaminazalari miqdorini tranzitor oshishi, jigarni kattalashishi, sariqlik, jigar faoliyatini jiddiy buzilishlarini hushdan ketish mumkin. Teri, siydik, ter, so‘lak, ko‘z yoshi va axlatni xarakterli qizg‘ish tusli bo‘lishi, uning jadalligi preparatning qabul qilingan miqdoriga proportsional.
Asosan bolalarda yuz yoki periorbital sohani shishi haqida xabarlar berilgan.
Arterial gipotenziya, sinusli taxikardiya, yurak qorinchalari aritmiyasi, tirishishlar va yurakni to‘xtashi ba'zi letal holatlarda qayd etilgan.
Davolash preparatni bekor qilish, birinchi 2-3 soat davomida me'dani yuvish, faollashtirilgan ko‘mirni qo‘llash, simptomatik davolash. Og‘ir holatlarda – jadallashtirilgan diurez, gemodializ o‘tkazish mumkin, patsiyentning holati normallashgunigacha jadal tutib turuvchi davolash va gematologik, buyrak, jigar faoliyatini monitoringi olib boriladi. Spetsifik antidoti yo‘q.


Chiqarilish shakli

10 kapsuladan blisterda, 2 blisterdan qutida; 1000 kapsuladan konteynerda.


Saqlash sharoiti

Original o‘ramida, 25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda.


Yaroqlilik muddati

2 yil.





Dorixonalardan berish tartibi

Retsept bo‘yicha.


Ishlab chiqaruvchi

«Nauchno-proizvodstvenniy sentr «Borsh'agovskiy ximiko-farmatsevticheskiy zavod» Jamoa aktsionerlik jamiyati
Ukraina, 03134, Kiyev sh., Mir ko‘ch., 17.