Preparatning savdo nomi
Depakin® Xpono/Depakine® Chrono
Ta'sir etuvchi modda (XPN) valproat kislotasi/valproic acid

Dori shakli
ta'siri uzaytirilgan, qobiq bilan qoplangan, bo‘linadigan tabletkalar.

Tarkibi

300 mg li bir tabletka quyidagilarni saqlaydi
faol moddalar 199,8 mg natriy valproati, 87,0 mg valproat kislotasi (300 mg valproat kislotasiga muvofiq keladi)
yordamchi moddalar metilgidroksipropiltsellyuloza 4000 m.Pa.s (gipromelloza) - 105,6 mg, etiltsellyuloza (20 mPa.s) - 7,2 mg, gidratlangan kolloid kremniy dioksid -32,4 mg, natriy saxarinati - 6,0 mg;
qobig‘i metilgidroksipropiltsellyuloza 6 m.Pa.s (gipromelloza) - taxminan 4,8 mg, makrogol 6000 - taxminan 4,8 mg, talk - taxminan 4,8 mg, titan dioksidi - taxminan 0,8 mg, 30% li poliakrilat dispersiyasi (quruq eksktrakt ko‘rinishida) – taxminan 4,8 mg.
500 mg li bir tabletka quyidagilarni saqlaydi
faol moddalar 333,0 mg natriy valproati, 145,0 mg valproat kislotasi (500 mg valproat kislotasiga muvofiq keladi);
yordamchi moddalar metilgidroksipropiltsellyuloza 4000 mPa.s (gipromelloza) - 176,0 mg, etiltsellyuloza 20 mPa.s -12,0 mg, natriy saxarinati - 10,0 mg, gidratlangan kolloid kremniy dioksidi - 50,0 mg, suvsiz kolloid kremniy dioksidi - 4,0 mg;
qobig‘i metilgidroksipropiltsellyuloza 6 m.Pa.s (gipromelloza) - taxminan 7,2 mg, makrogol 6000 - taxminan 7,2 mg, talk - taxminan 7,2 mg, titan dioksidi - taxminan 1,2 mg, poliakrilatning 30% li dispersiyasi quruq eksktrakt ko‘rinishida - taxminan 7,2 mg.
Ta'rifi uzunchoq, deyarli oq rangli, deyarli hidsiz yoki kuchsiz hidga ega, qobiq bilan qoplangan, bo‘linadigan tabletkalar.

Farmakoterapevtik guruhi
tutqanoqqa qarshi vositalar, yog‘ kislotalarining hosilasi
ATX kodi N03AG01.


Qo‘llanilishi

Ushbu preparat tutqanoqning turli shakllarini va har xil turdagi tirishish xurujlarini davolash uchun qo‘llaniladi.
Kattalarda
Monoterapiya yoki boshqa tutqanoqqa qarshi dori vositalari bilan majmuada
-tutqanoqning tarqalgan shakllarini klonik, tonik, toniko-klonik xurujlari, absanslar, mioklonik va atonik xurujlarni hamda Lennoks-Gasto sindromini davolash uchun;
-partsial tutqanoqni ikkilamchi yoyilgan yoki yoyilmay kechadigan partsial xurujlarni davolash uchun qo‘llaniladi
Bolalarda
Monoterapiya yoki boshqa tutqanoqqa qarshi dori vositalari bilan majmuada
-tutqanoqning tarqalgan shakllarini klonik, tonik, toniko-klonik xurujlari, absanslar, mioklonik va atonik xurujlarni, Lennoks-Gasto sindromini davolash uchun;
-partsial tutqanoqni ikkilamchi yoyilgan yoki yoyilmay kechadigan partsial xurujlarni davolash uchun qo‘llaniladi
Maniakal epizodlarni davolash, litiy preparatlari ijobiy samara bermagan, shuningdek litiy preparatlarini o‘zlashtira olmaydigan patsiyentlarda bipolyar buzilishlarni tutib turuvchi va profilaktik davolash uchun qo‘llaniladi.


Qo‘llash usuli va dozalari

Depakin Xrono Depakin preparatining uzoq ta'sirga ega bo‘lgan, preparatning maksimal kontsentratsiyasini pasaytirishga va sutka davomida plazmada uning bir tekis kontsentratsiyasini ta'minlashga imkon beruvchi dori shakli hisoblanadi.
Mazkur dori vositasi kattalar va tana vazni 17 kg dan ortiq bo‘lgan bolalar uchun mo‘ljallangan.
Tabletka ko‘rinishidagi dori shakli 6 yoshdan kichik bolalar uchuntavsiya etilmaydi (nafas yo‘llariga tushish xavfi bor).
Dozalash
Boshlang‘ich sutkalik doza, odatda tana vazniga 10-15 mg/kg ni tashkil kiladi, keyinchalik dozani optimal dozagacha oshiriladi.
O‘rtacha doza kuniga tana vazniga 20-30 mg/kg ni tashkil kiladi. Biroq, agar xurujlarni davolashni iloji bo‘lmasa, unda bemorni qat'iy kuzatuvi ostida dozani oshirish mumkin.
Bolalar uchun odatdagi doza kuniga tana vazniga 30 mg/kg ni tashkil kiladi.
Kattalar uchun odatdagi doza kuniga 20-30 mg/kg ni tashkil kiladi.
Keksa bemorlar uchun xurujlarni nazorat qilish uchun zarur bo‘lgan individual doza tanlanadi.
Individual doza davolovchi shifokor tomonidan tanlanadi.
Qo‘llash usuli
Ichga qabul qilish uchun mo‘ljallangan.
Sutkalik dozasini kuniga 1 marta yoki kuniga 2 marta qabul qilishga bo‘lib qabul qilish kerak, ovqat bilan birga qabul qilgan afzal.
Tabletkani tishlamasdan va chaynamasdan, butunligicha yutish kerak.
Davolanishni boshida
• Xurujlarni nazorat qilish Depakinning darhol ajraladigan dori shakllari yordamida ta'minlanadigan bemorlarga, ushbu dori shaklini Depakin xronoga almashtirilayotganda sutkalik doza o‘zgarishsiz qoladi.
• Allaqachon davolashni boshlagan va boshqa tutqanoqqa qarshi preparatni qabul qilayotgan bemorlarga, Depakin xrononi, taxminan 2 haftadan keyin optimal dozaga erishish uchun asta-sekin yuboriladi; so‘ngra – zarurat tug‘ilganida – davolashning samarasiga qarab, yondosh davolash kamaytiriladi.
• Boshka tutqanoqqa qarshi dori vositasini qabul kilmayotgan bemorlarga Depakin xrono preparatini dozasini boskichma boskich, taxminan bir haftadan keyin optimal dozaga erishish uchun har 2-3 kunda oshirish maqsadga muvofiqdir.
• Zarurat tug‘ilganda, boshqa tutqanoqqa qarshi preparatlarni qo‘shimcha buyurishni asta-sekin o‘tkaziladi (Dorilarning o‘zaro ta'siri bo‘limiga qarang).


Nojo‘ya ta'sirlari
Tug‘ma, nasliy va genetik kasalliklar (“Homiladorlik va emizish davri” ga qarang)
Uchrash tez-tezligiNojo‘ya samaralarni paydo bo‘lishi
tez-tez100 nafardan 1-10 nafar bemorda
ba'zida100 nafardan 1 nafar bemordan kamrog‘ida
kam hollarda1000 nafardan 1 nafar bemordan kamrog‘ida
juda kam hollarda10000 nafardan 1 nafar bemordan kamrog‘ida
alohida hollardaYanada kamroq
Qon va limfatik tizim kasalliklari
Tez-tez trombotsitopeniya (
Maxsus ko‘rsatmalar
ga qarang).
Kam hollarda pantsitopeniya, anemiya, leykopeniya, suyak ko‘migi faoliyatini susayishi (shu jumladan haqiqiy eritrotsitar aplaziya), agranulotsitoz.
Odatda klinik og‘ir oqibatlarga olib kelmagan fibrinogen darajasini oshishi va qon ketish vaqtini uzayishining alohida hollatlari, ayniqsa preparatning yuqori dozalari ishlatilganda ta'riflangan. Valproat trombotsitlar agregatsiyasining ikkinchi fazasiga ingibitsiya qiluvchi ta'sir ko‘rsatadi.
Nerv tizimi kasalliklari
Tez-tez jigar faoliyati ko‘rsatkichlari tomonidan o‘zgarishlar bilan kechmaydigan alohida kechuvchi, o‘rtacha giperammoniyemiya; preparatni bekor qilish talab etilmaydi.
Shu bilan birga, nevrologik simptomlar bilan kechuvchi (xatto komaga qadar) va qo‘shimcha tahlillarni o‘tkazishni talab etuvchi giperammoniyemiya holatlari ma'lum (
Maxsus ko‘rsatmalar
ga qarang).
Ba'zida ataksiya.
Juda kam hollarda asta-sekin va avj olib rivojlanishi (to‘liq dementsiyaga qadar rivojlanishi) bilan kechuvchi, preparat bekor qilinganidan keyin bir necha hafta yoki oy davomida qaytuvchan bo‘lgan ta'lim olish faoliyatini buzilishi, qaytuvchan parkinsonizm, vaqtinchalik va/yoki dozaga bog‘liq bo‘lgan kuchsiz postural tremor va kuchli uyquchanlik.
Ayrim hollarda, ba'zida o‘tkinchi komaga/entsefalopatiyaga olib keluvchi stupor va letargiya kuzatilgan, bu holatlar alohida rivojlangan yoki valproat fonidagi konvulsiyalar xurujlarini tezlashishi bilan bohliq bo‘lib, ularning tez-tezligi davolash to‘xtatilganidan keyin yoki doza pasaytirilganidan so‘ng kamaygan. Bunday holatlar ko‘proq majmuaviy (fenobarbital yoki topiromat bilan) davolashda yoki valproatning dozasi keskin oshirilgandan keyin yuz bergan.
Quloq kasalliklari va vestibulyar buzilishlar
Kam hollarda eshitishni qaytuvchan va qaytmas yomonlashishi.
Me'da-ichak yo‘llari kasalliklari
Tez-tez ko‘ngil aynishi, davolashni boshida yuz beruvchi va odatda preparatni bekor qilishni talab etmay, bir necha kundan keyin o‘tib ketuvchi me'dada og‘riq, diareya.
Juda kam hollarda pankreatit, ba'zida o‘lim bilan yakunlanuvchi (
Maxsus ko‘rsatmalar
bo‘limiga qarang).
Buyrak va siydik-tanosil tizimi kasalliklari
Juda kam hollarda enurez.
Qaytuvchan Fankoni sindromining ayrim hollari ta'riflangan, lekin bunday hollarda preparatning ta'sir mexanizmi noaniqligicha qolmoqda.
Teri va teri osti to‘qimalari kasalliklari
Juda kam hollarda toksik epidermal nekroliz, Stivens-Djonson sindromi va ko‘p shaklli eritema, toshma.
Ko‘pincha sochlarni vaqtinchalik va/yoki dozaga bog‘liq to‘kilishi to‘g‘risida xabar berilgan.
Metabolik kasallilar va ovqatlanishni buzilishi
Juda kam hollarda giponatriyemiya, ADH (SIADH) ni nomuvofiq sekretsiyasi sindromi.
Qon tomir kasalliklari
Vaskulit.
Umumiy kasalliklar
Juda kam hollarda og‘ir shaklda bo‘lmagan periferik shish, tana vaznini oshishi.
Tana vaznini oshishi polikistoz tuxumdonlar sindromini rivojlanish xavf omili bo‘lganligi tufayli, bemorlarning tana vaznini sinchkovlik bilan nazorat qilish lozim (
Maxsus ko‘rsatmalar
ga qarang).
Immun tizimi kasalliklari
Angionevrotik shish, eozinofiliya va tizimli simptomlari bilan birga kechuvchi dori toshmasi, allergik reaktsiyalar.
Gepato-biliar tizim kasalliklari
Kam hollarda jigarni shikastlanishi (
Maxsus ko‘rsatmalar
ga qarang).
Reproduktiv tizim va ko‘krak kasalliklari
Amenoreya va dismenoreya.
Ruhiy kasalliklar
Ongni chalkashishi.


Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar

• Valproat, divalproat, valpromidga yoki anamnezda dori preparatning komponentlaridan biriga yuqori sezuvchanlik.
• O‘tkir gepatit.
• Surunkali gepatit.
• Patsiyentda yoki uning oila a'zolarida gepatitning og‘ir shakli, xususan dori preparatlari ta'sirida yuz bergan gepatit.
• Jigar porfiriyasi.
• Mefloxin va dalachoy bilan majmuada qo‘llash mumkin emas (Dorilarning o‘zaro ta'siriga qarang).

Dorilarlarning o‘zaro ta'siri
Siz Depakin preparati bilan bir vaqtda qabul qilayotgai barcha dorilar (shu jumladan, retseptsiz beriladigan dorilar) haqida, xatto agar ularni ayrim holatlardagina qabulqilayotgan bo‘lsangiz xam shifokoringizni xabardor qiling.
Davolanish vaqtida bolalar aspirin saqlovchi dorilarni qabul qilishdan saqlanishlari lozim.
Tutqanoqni rivojlanishini qo‘zg‘atish xususiyatiga ega preparatlarni va tirishish bo‘sag‘asini pasaytiruvchi preparatlarni bir vaqtda qo‘llanilishi, potentsial xavf darajasiga qarab, e'tiborga olinishi, tavsiya etilmasligi yoki qo‘llanmasligi lozim. Bunday prepartlar guruhiga ko‘pchilik antidepressantlar (tritsiklik antidepressantlar, serotoninni qamrab olinishini selektiv ingibitorlari), neyroleptiklar (fenotiazinlar va butirofenonlar), mefloxin (quyida qarang), bupropion va tramadol kiradi.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan majmualar
(“
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
” ga qarang)
Mefloxin
Tutqanog‘i bo‘lgan bemorlarda valproat kislotasining metabolizmini kuchayishi va mefloxinning konvulsiv samarasi tufayli, tutqanoq xurujlarini rivojlanish xavfi bor.
Dalachoy
Qon plazmasida ushbu tirishishga qarshi vositaning kontsentratsiyasini va tutqanoqqa qarshi ta'sirini kamayish xavfi oshadi.
Tavsiya etilmaydigan majmualar (
Maxsus ko‘rsatmalar
ga qarang).
Lamotridjin
Og‘ir teri reaktsiyalari rivojlanishining yuqori xavfi (Layell sindromi). Boz ustiga,lamotridjinning plazmadagi kontsentratsiyasini oshishi kuzatiladi (natriy valproati uning jigardagi metabolizmini sekinlashtiradi).
Agar bunday majmua zarur bo‘lsa, qat'iy klinik monitoring o‘tkazish kerak.
Ehtiyotkorlik choralarini ko‘rishni talab etuvchi majmualar
Karbapenemlar
Depakin® Xrono preparatini qabul kilishdan avval, agar Siz bakterial infektsiyani davolash uchun antibiotik (karbapenem) qabul qilayotgan bo‘lsangiz, shifokorga xabar bering.
Karbapenemlar bilan birga qabul qilinganda 2 kun davomida kon plazmasida valproatkislotasining kontsentratsiyasini 60-100% ga kamayishi kuzatilgan. Valproatningplazmadagi kontsentratsiyasini ushbu kamayishi tez rivojlanishi va boshqarib bo‘lmasligi tufayli, stabil holatdagi va xurujlari barataraf etilgan bemorlarga karbapenemni buyurishdan saqlanish kerak.
Karbamazepin
Karbamazepinning faol metabolitini plazmadagi kontsentratsiyasini, dozani oshirib yuborilishi belgilarigacha oshishi, shuningdek jigar metabolizmini karbamazepin tomonidan rag‘batlantirilishi natijasida valproat kislotasining plazmadagikontsentratsiyasini kamayishi kuzatiladi.
Klinik kuzatuv, plazmadagi kontsentratsiyalarini aniqlash va tirishishga qarshi preparatlarning dozasiga tuzatish kiritish tavsiya etiladi.
Felbamat
Valproat kislotasining plazmadagi kontsentratsiyasini dozani oshirib yuborish xavfi bilan oshishi kuzatiladi. Klinik va laborator monitoring va ehtimol, felbamat bilan davolanish vaqtida va u bekor kilinganidan keyin ham valproatning dozasiga tuzatish kiritish tavsiya etilgan.
Fenobarbital, primidon
Fenobarbital va primidonning plazmadagi kontsentratsiyasini dozani oshirib yuborish simptomlari bilan oshishi eng ko‘p bolalarda kuzatiladi. Bundan tashqari, fenobarbital va primidonning ta'siri ostida jigar metabolizmini rag‘batlantirilishi natijasida valproat kislotasining plazmadagi kontsentratsiyasini pasayishi kuzatiladi.
Majmuaviy davolashning birinchi 15 kun davomida klinik monitoring va sedativ samara belgilari paydo bo‘lganida fenobarbital yoki primidonning dozasini zudlik bilan kamaytirish; ikkala tutqanoqqa qarshi preparatlarning plazmadagi kontsentratsiyasini monitoring qilish tavsiya qilingan.
Fenitoin (va taxminlarga ko‘ra fosfentoin)
Fenitoinning plazmadagi kontsentratsiyasi o‘zgaradi.
Bundan tashqari, valproat kislotasining plazmadagi kontsentratsiyasini pasayish xavfi, jigar metabolizmini fenitoin tomonidan kuchayishi natijasida kuzatiladi.
Klinik monitoring, va ehtimol, plazmadagi kontsentratsiyalarini aniqlash xamda ikkala tutqanoqga qarshi preparatlarning dozasiga tuzatish kiritish tavsiya etiladi.
Topiramat
Preparat Topiramat bilan birga qo‘llanganda, odatda valproat bilan bog‘liqgiperammoniyemiya yoki entsefalopatiyani rivojlanish xavfi bor.
Davolashni boshida, shuningdek yuqorida ko‘rsatilgan holatlarni shubha qilishga imkon beruvchi simptomlar rivojlanganda sinchkov klinik va laborator monitoring tavsiya etiladi.
E'tiborga olish kerak bo‘lgan majmualar
Nimodipin (peroral va taxminlarga ko‘ra parenteral yuborish uchun)
Nimodipinning plazmadagi kontsentratsiyalarini oshishi gipotenziv samarani kuchayishiga olib keladi (valproat kislotasi uning metabolizmini susaytiradi).
O‘zaro ta'sirning boshqa turlari
Peroral kontratseptivlar
Natriy valproati gormonal kontratseptsiyaning samaradorligiga ta'sir qilmaydi.


Maxsus ko‘rsatmalar

Kam hollarda tutqanoqqa qarshi preparatni yuborish yanada kuchliroq xurujlarni qaytadan boshlanishini yoki ayrim tutqanog‘i bo‘lgan bemorlarda kuzatiladigan spontan fluktuatsiyalardan qat'iy nazar, yangi turdagi xurujlarni rivojlanishini chaqirishi mumkin. Valproat qo‘llangan hollarda, bu asosan bir vaqtda o‘tkazilayotgan tutqanoqqa qarshi davolashdagi yoki farmakokinetik o‘zaro ta'sirlardagi o‘zgarishlar bilan (Dorilarning o‘zaro ta'siri bo‘limiga qarang), preparatning toksikligi (jigar kasalliklari va entsefalopatiya) (
Maxsus ko‘rsatmalar
va qo‘llashdagi ehtiyotkorliklar xamda Nojo‘ya ta'sirlari bo‘limlariga qarang) yoki dozasini oshirib yuborilishi bilan bog‘liqdir.
Organizmda dori preparati valproat kislotasiga aylanishini nazarda tutib, valproat kislotasining dozasini oshirib yuborilishidan saqlanish maqsadida, uni xuddi shunday biotransformatsiyaga uchraydigan boshqa dori preparatlari (masalan, divalproat, valpromid) bilan bir vaqtda qo‘llamaslik kerak.
Jigar kasalliklari
Rivojlanishini shart-sharoitlari
Jigarning og‘ir, ba'zida o‘limgacha olib keluvchi shikastlanishlari to‘g‘risida juda kam xabarlar qayd etilgan. Xavf, tutqanoqning og‘ir shakli, ayniqsa bosh miyaning shikastlanishi, aqliy qoloqlik va (yoki) metabolizmning genetik buzilishlari yoki degenerativ kasalliklari bo‘lgan chaqaloqlar va 3 yoshdan kichik bolalar orasida juda yuqoridir. 3 yoshdan oshganlarda kasallikning tez-tezligi ancha past va yoshi oshgan sari asta-sekin pasayadi.
Aksariyat hollarda jigarning bunday shikastlanishi davolashning birinchi 6 oyida kuzatiladi, eng katta xavf davri 2-12 haftalar orasida va odatda tutqanoqqa qarshi kompleks davolash o‘tkazilganda kuzatiladi.
Ilk belgilari
Ilk diagnostika kasallikning klinik manzarasiga asoslangan. Xususan, ayniqsa xavf guruhi bemorlarida sariqlikni rivojlanishidan oldin kuzatiluvchi ikkita simptomga e'tibor berish kerak (Rivojlanishini shart-sharoitlariga qarang)
-umumiy, umumiy holsizlik yoki ba'zida qusish va qorinda og‘riqlar bilan qayta-qayta takrorlanib kechuvchi kuchli toliqish, ishtahani yo‘qolishi, holdan toyish, uyquchanlik kabi to‘satdan boshlanuvchi simptomlar;
-buyurilgan davolashga to‘g‘ri amal qilinganiga qaramay, tutqanoq xurujlarini qaytalanishlari.
Bunday klinik manzara rivojlanganda tekshirish va jigar faoliyatining laborator tahlilini zudlik bilan o‘tkazish uchun shoshilinch ravishda shifokorga murojaaat qilish lozimligi xususida bemorni yoki uning oilasini xabardor qilish kerak.
Aniqlash
Davolashning birinchi 6 oyida jigar faoliyatini vaqti-vaqti bilan nazorat qilib turish kerak. Standart testlar ichida oqsil sintezining holatini, xususan, protrombin indeksini aks ettiruvchi tahlillar o‘ta muhimdir. Protrombin darajasini patologik pasayishi, ayniqsa laborator ko‘rsatkichlardagi boshqa siljishlar (fibrinogen va qon ivish omillarining darajasini ancha oshishi; bilirubin va transaminazalar darajasini oshishi –
Maxsus ko‘rsatmalar
ga qarang) bilan kechuvchi pasayishi aniqlanganda valproat bilan davolashni to‘xtatish va ehtiyotkorlik chorasi sifatida – agar salitsilatlarning hosilalari bir vaqtda buyurilgan bo‘lsa, ular bilan davolashni to‘xtatish lozim.
Pankreatit
Pankreatitning, ba'zida o‘lim bilan yakunlanuvchi, kamdan-kam hollari ma'lum. Kasallik bemorning yoshi va davolash davomiyligidan qat'iy nazar, paydo bo‘lishi mumkin, kichkina bolalar o‘ta yuqori xavfga duchordirlar.
Salbiy yakun topuvchi pankreatit, odatda kichik bolalarda va bosh miyaning jarohatlari bilan kechuvchi tutqanoqning og‘ir shakllari bo‘lgan bemorlarda yoki tutqanoqqa qarshi kompleks davolash fonida kuzatiladi.
Jigar yetishmovchiligi fonidagi pankreatitda o‘lim bilan yakunlanish xavfi yuqoridir.
O‘z joniga qasd qilish fikrlari va xatti-harakatlar
Tutqanoqqa qarshi dori vositalarini ayrim ko‘rsatmalar yuzasidan qabul kilayotgan patsiyentlarda o‘z joniga qasd qilish fikrlari va hatti-harakatlarni rivojlanishi holatlari to‘g‘risida xabar berilgan. Tutqanoqqa qarshi preparatlarning randomizatsiyalangan platsebo-nazoratli tadqiqotlarning meta-tahlili ham o‘z joniga qasd qilish fikrlari va xatti-harakatlarni rivojlanishini yuqori xavfini borligini ko‘rsatdi.
Shunday qilib, patsiyentlarda o‘z joniga qasd qilish fikrlari va hatti-harakatlar belgilarini sinchkovlik bilan kuzatish va tegishli davolashni buyurish kerak.
Patsiyentlarga (va patsiyentlar toifasiga) o‘z joniga qasd qilish fikrlari va hatti-harakatlarni rivojlanish belgilari paydo bo‘lishi bilanoq darhol shifokorga murojaat qilishni tavsiya etish lozim.
Boshka dori vositalari bilan o‘zaro ta'siri
Ushbu dori preparatini lamotridjin bilan bir vaqtda qo‘llash tavsiya etilmaydi (Dorilarning o‘zaro ta'siriga qarang).
Valproat kislotasi/valproatlarni karbapenemlar bilan birga qo‘llash tavsiya etilmaydi (Dorilarning o‘zaro ta'siriga qarang).
Ehtiyotkorlik choralari
Agar Siz buyrak kasalligi bilan xastalangan bo‘lsangiz, bu haqida shifokoringizga xabar bering.
Kelgusida Sizga jarrohlik muolajasi o‘tkaziladigan bo‘lsa, jarroh va anesteziologga Siz ushbu preparatni qabul qilayotganingiz haqida xabar bering.
Jigar faoliyatining laboratoriya tahlilini davolashni boshlashdan oldin o‘tkazish kerak (
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
ga qarang), so‘ngra davolashning birinchi 6 haftasi davomida uni, ayniqsa xavf guruhi patsiyentlarida, vaqti-vaqti bilan muntazam takrorlash kerak (
Maxsus ko‘rsatmalar
ga qarang).
Shuni ta'kidlash lozimki, boshqa tutqanoqqa qarshi vositalar bilan bo‘lgani kabi, davolashning boshida xech qanday klinik simptomlarisiz, transaminazalar darajasini alohida va vaqtinchalik o‘rtacha oshishi kuzatilishi mumkin.
Bunday hollarda, zarurat tug‘ilganida dozalashni qayta ko‘rib chiqish maqsadida, to‘liq laborator tekshiruvni (xususan, protrombin darajasini aniqlashni) o‘tkazish tavsiya qilinadi; olingan natijalarga qarab, taxlillar takror o‘tkaziladi.
3 yoshdan kichik bolalarda natriy valproatini qo‘llash, faqat monoterapiya sifatida, davolashning potentsial foydasi va bu yosh guruhidagi jigar kasalliklarini rivojlanish xavfi chamalab ko‘rilganidan keyin tavsiya etilgan (
Maxsus ko‘rsatmalar
ga qarang).
Davolashni boshlashdan oldin, shuningdek jarrohlik operatsiyalari oldidan va gematoma yoki spontan qon ketishlari hollarida dastlabki qon tahlilini (qonning umumiy manzarasi, shu jumladan trombotsitlar soni, qon ketish vaqti va qon ivishi ko‘rsatkichlari tahlilini) o‘tkazish tavsiya etilgan (Nojo‘ya ta'sirlariga qarang).
Bolalarga, gepatotoksiklik va qon ketishlarini yuz berishi mumkinligini nazarda tutib, salitsilatlarning hosilalarini bir vaqtda buyurishga yo‘l qo‘ymaslik kerak.
Qorinda o‘tkir og‘riq sindromi yoki ko‘ngil aynashi, qusish va/yoki anoreksiya kabi me'da-ichak yo‘llari tomonidan simptomlar paydo bo‘lgan hollarda, pankreatitni istisno qilish kerak, me'da osti bezining fermentlari darajasini oshganida esa, preparatni bekor qilish va boshqa tutqanoqqa qarshi davolashni buyurish kerak.
Karbamid sikli fermentlarini tanqisligi bo‘lgan bemorlarga preparatni qabul qilish tavsiya etilmaydi. Bunday bemorlarda stupor yoki koma bilan kechuvchi giperammoniyemiyaning bir necha hollari ta'riflangan.
Agar bolada ilgari ong darajasini buzilishi (letargiya, koma), aqliy rivojlanishning kechikishi bilan kechuvchi kelib chiqishi noaniq bo‘lgan jigar va me'da-ichak kasalliklari simptomlari yoki uning oilasida yangi tug‘ilgan chaqaloq yoki kichik yoshdagi bolalarning o‘limi bo‘lgan bo‘lsa, valproat bilan davolashni boshlashdan oldin, moddalar almashinuvini tekshiruvini, xususan och qoringa va ovqat qabul qilgandan so‘ng ammoniyemiyani borligi yuzasidan tekshiruv o‘tkazish kerak.
Mazkur preparat immun tizimini buzilishlarini faqat kamdan-kam hollardagina keltirib chiqarishiga qaramay, preparatni tizimli qizil yugurik bilan xastalangan bemorlarga buyurilganda, foyda va xavfni sinchovlik bilan baholash kerak.
Davolanish jarayonida tana vazni oshishi mumkin.
Patsiyent parhezga amal qilishi va xavfni minimumga yetkazish uchun o‘z vaznini nazorat qilib turishi kerak.
Tug‘ruq yoshidagi ayollarda davolashga kirishishdan oldin, homiladorlikni istisno qilish, shuningdek samarali kontratseptsiyani tavsiya qilish kerak (Homiladorlik va emizishga qarang).
Homiladorlik va emizish
Homiladorlik
Valproat bilan bog‘liq rivojlanish nuqsonlari xavfi umumiy populyatsiyadagi xavfga nisbatan 3-4 marta yuqori bo‘lib, u 3% ni tashkil qiladi.
Eng ko‘p kuzatiladigan rivojlanish nuqsonlari nerv nayini berkilish nuqsonlari (taxminan, 2-3%), yuzning dismorfiyasi, yuzning yoriqlari, kraniostenoz, yurak nuqsonlari, buyrak va siydik chiqarish yo‘llarining rivojlanish nuqsonlari va oyoq-qo‘llarning deformatsiyasi hisoblanadi.
Kuniga 1000 mg dan ortiq dozalar va boshqa antikonsulvantlar (tutqanoqqa qarshi preparatlar) bilan majmuada qo‘llash xam bunday malformatsiyalarni rivojlanish xavfining muhim omili hisoblanadi.
Epidemiologik ma'lumotlar, ona qornidagi paytida natriy valproatining ekspozitsiyasini o‘tkazgan bolalarda aqliy qobiliyatning umumiy ko‘rsatkichlarini pasayishini ko‘rsatmaydi. Biroq, bunday bolalarda verbal qobiliyatlarni biroz pasayishi va (yoki) logopedlarga yoki sog‘liqni muvofiqlashtirish uchun ko‘proq murojaat qilishgani ta'riflangan.
Ona qornidagi paytida natriy valproatining ekspozitsiyasini o‘tkazgan bolalarda autizmni va u bilan bog‘liq bo‘lgan buzilishlarning bir necha hollari to‘g‘risida xabar berilgan.
Agar homiladorlik rejalashtirilayotgan bo‘lsa
Agar natriy valproatining o‘rniga boshqa muqobil vosita bo‘lmasa, minimal samarali sutkalik dozani buyurish va ajralib chiqishi uzaytirilgan dori shakllarini qo‘llash afzal deb hisoblash kerak yoki buning ham iloji bo‘lmasa – valproat kislotasining plazmadagi maksimal kontsentratsiyalariga yo‘l qo‘ymaslik uchun sutkalik dozani bir necha marta qabul qilishga bo‘lish kerak.
Homiladorlik vaqtida natriy valproatining ekspozitsiyasi bo‘lgan ayollar tomonidan folat kislotasini qabul qilish samaradorligini tasdiqlovchi ma'lumotlar yo‘q. Biroq, folat kislotasining boshqa holatlarda ijobiy ta'sirini xisobga olib, homiladorlik yuz bergunicha, homiladorlik yuz berishidan 1 oy oldin va undan keyin 2 oy davomida qo‘shimcha kuniga 5 mg dozada folat kislotasini qabul qilishni taklif qilish mumkin. Rivojlanish nuqsonlarini aniqlashga qaratilgan tekshirishlar, homilador ayol folat kislotasini qabul qilyaptimi, yoki yo‘qmi, bundan qat'iy nazar, barcha uchun bir xil bo‘lishi lozim.
Homiladorlik vaqtida
Agar natriy valproati bilan davolash davom ettirilayotgan bo‘lsa, iloji boricha kuniga 1000 mg dan yuqori dozalarni buyurishga yo‘l qo‘ymay, minimal ta'sir etuvchi dozani buyurish kerak.
Rivojlanish nuqsonlarini aniqlashga qaratilgan tekshirishlar, homilador ayol folat kislotasini qabul qilyaptimi, yoki yo‘qmi, bundan qat'iy nazar, barcha uchun bir xil bo‘lishi lozim.
Tug‘ruq oldidan
Tug‘ruq oldidan koagulyatsion testlarni, xususan onada trombotsitlar soni, fibrinogen darajasi va qon ivish vaqtini (faollangan partsial tromboplastin vaqtini (FPTV) aniqlashni o‘tkazish kerak.
Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda
Ushbu dori vositasi yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda K vitamini tanqisligi bilan bog‘liq bo‘lmagan gemorragik sindromni chaqirishi mumkin.
Onadagi gemostazning normal ko‘rsatkichlari yangi tug‘ilgan chaqaloqda patologiya bo‘lishi mumkinligini istisno qilmaydi, shuning uchun yangi tug‘ilgan chaqaloqda trombotsitlar sonini, fibrinogen darajasini va faollangan qisman tromboplastin vaqtini (FQTV) aniqlash kerak.
Bundan tashqari, yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda hayotining birinchi haftasida shuningdek gipoglikemiya hollari xam qayd etilgan.
Emizish davri
Valproatni ko‘krak suti bilan chiqarilishi juda oz. Biroq, ona qornidagi vaqtda natriy valproati ekspozitsiyasiga duchor bo‘lgan bolalarda verbal qobiliyatlar pasayishi to‘g‘risidagi ma'lumotlar tufayli (yuqoriga qarang), bemorlarga emizish maqsadga muvofiq emasligini maslahat berish kerak.
Transport vositalari yoki boshqa mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta'siri
Avtotransportni haydash va diqqatni yuqori jamlashni va psixomotor reaktsiyalarning tezligini talab etuvchi boshqa potentsial xavfli faoliyat turlari bilan shug‘ullanishda ehtiyotkorlikka amal qilish lozim.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.


Dozani oshirib yuborilishi

Dori vositasining dozasi oshirib yuborilgan hollarda darhol shifokorga yoki tez yordam bo‘limiga murojaat qiling.
O‘tkir zaharlanishning klinik manzarasi, odatda mushaklar gipotoniyasi, giporefleksiya, mioz, nafasni susayishi va metabolik atsidoz bilan kechuvchi ko‘proq yoki kamroq darajada namoyon bo‘luvchi komani o‘z ichiga oladi.
Bosh miyani shishi bilan bog‘liq bo‘lgan bosh miya ichki gipertenziyasining ayrim xollari ta'riflangan.
Statsionarda o‘tkaziladigan davolash choralari zarurat bo‘lganida me'dani yuvish, samarali diurezni ta'minlash, yurak-qon tomir va nafas tizimini nazorat kilish. Juda og‘ir hollarda gemodializ o‘tkazish zarur.
Odatda bunday zaxarlanishning prognozi ijobiydir, biroq o‘lim bilan yakunlangan bir necha holatlar ma'lum.


Chiqarilish shakli

Depakin Xrono, 300 mg li ta'siri uzaytirilgan, qobiq bilan qoplangan, bo‘linadigan tabletkalar
50 tabletkadan polietilen tiqinli va namyutgichi bo‘lgan polipropilen flakonda.
2 flakondan qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutida.
Depakin Xrono, 500 mg li ta'siri uzaytirilgan, qobiq bilan qoplangan, bo‘linadigan tabletkalar
30 tabletkadan berkiladigan polietilen tiqinli va namyutgichi bo‘lgan polipropilen flakonda.
1 flakondan qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutida.

Saqlash sharoiti

Quruq joyda 25°S dan past haroratda saqlansin.


Yaroqlilik muddati

3 yil.
Seriya, ishlab chiqarish sanasi va yaroqlilik muddati texnik sabablarga ko‘ra flakonning tubida ko‘rsatiladi.


Dorixonalardan berish tartibi

Retsept bo‘yicha.


Ishlab chiqaruvchi

Sanofi Vintrop Industriya, Frantsiya
(Sanofi Winthrop Industrie, France)
Ishlab chiqarish manzili
1, rue de la Vierge - Ambares et Lagrave
33565 CARBON BLANC Cedex – FRANTSIYA

O‘zbekiston Respublikasi hududidagi dori vositasining sifatiga tegishli
shikoyatlar (takliflar)ni qabul qiluvchi tashkilotning manzili va nomi
«Sanofi-Aventis Grup» kompaniyasining O‘zbekiston Respublikasidagi vakolatxonasining
O‘zbekiston, 100015, Toshkent sh., Oybek ko‘chasi, 24
Tel. (998 71) 281 46 28/29; Faks. (998 71) 281 44 81
www.sanofi.uz